MẸ & BÉ

Phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên và đang cho con bú có thể tiêm vắc xin phòng COVID-19

By S. Reen

Phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên và đang cho con bú có thể tiêm vắc xin phòng COVID-19

Ngày 10/8/2021, Bộ Y tế vừa ban hành quyết định 3802/QĐ-BYT, đưa phụ nữ mang thai từ 13 tuần trở lên (trước đây là đối tượng trì hoãn) vào chỉ định tiêm chủng, đồng thời đưa phụ nữ đang nuôi con bằng sữa mẹ ra khỏi nhóm cần thận trọng tiêm vắc xin.

Bảo vệ bà mẹ là ưu tiên hàng đầu khi tiêm vắc xin COVID-19 vì nguy cơ bệnh gây ra trong thai kỳ. Mặc dù mang thai được coi là một hiện tượng bình thường về mặt sinh lý, nhưng khi mang thai cơ thể người phụ nữ phải chịu gánh nặng gấp đôi. Thận và gan, hệ tim mạch và hệ hô hấp phải hoạt động với cường độ mạnh hơn. Nếu cơ thể phải chịu đựng thêm virus corona, sẽ có rất nhiều nguy cơ mà cả mẹ cả con đều mắc phải

Một phân tích tổng hợp gần đây của các nghiên cứu liên quan đến hơn 430.000 phụ nữ mang thai cho thấy bị nhiễm COVID-19 trong thai kỳ làm tăng gấp đôi nguy cơ thai chết lưu cũng như làm tăng nguy cơ tiền sản giật và sinh non.. Cả mẹ và trẻ sơ sinh đều có nhiều khả năng bị các biến chứng nghiêm trọng dưới bất kỳ hình thức nào trong thai kỳ khi nhiễm COVID-19.

Bệnh chuyển biến ở những phụ nữ có thai bệnh sẽ nặng hơn nhiều so với người bình thường, thậm chí có thể đe dọa tính mạng, tốn kém chi phí điều trị. Đối với biến chủng hiện tại mẹ có thể diễn biến bệnh nặng nề hơn rất nhiều. Vì vậy, khi có cơ hội tiêm vắc xin Covid-19, phụ nữ đang mang thai và phụ nữ cho con bú nên tiêm vắc xin Covid-19 đủ 2 mũi càng sớm càng tốt.

phu-nu-mang-thai-cho-con-bu-tiem-phong-vac-xin-covid-19 (2).jpg

Các chuyên gia cho biết, tất cả các loại vắc xin phòng Covid-19 được sử dụng hiện nay không chứa virus sống, vì thế nó rất an toàn. Dữ liệu thực tế từ Hoa Kỳ - nơi hơn 130.000 phụ nữ mang thai đã được tiêm chủng chủ yếu bằng vắc xin mRNA như Pfizer-BioNTech và Moderna, cũng cho thấy không có bất kỳ lo ngại nào về an toàn cho phụ nữ và trẻ sơ sinh.

Thai phụ mắc tiểu đường, tim mạch, có bệnh nền điều trị ổn định… được khuyến cáo có thể tiêm vắc xin phòng Covid-19 để bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ bệnh nặng và tử vong do Covid-19. Những đối tượng đã có kháng thể Covid-19, tức đã từng mắc và điều trị Covid-19 thì theo khuyến cáo của Bộ Y tế sau 6 tháng có thể tiêm vắc xin.

Những Lợi Ích Của Việc Tiêm Phòng Trong Thai Kỳ?

Tiêm phòng vắc-xin covid-19 là cách tốt nhất để bảo vệ khỏi những nguy cơ sức khỏe trong thai kỳ cho cả phụ nữ và trẻ sơ sinh, bao gồm cả việc nhập viện chăm sóc đặc biệt và sinh non.

Các lợi ích của việc tiêm chủng bao gồm:

- Giảm bệnh nặng cho phụ nữ mang thai

- Giảm nguy cơ thai chết lưu và sinh non cho em bé

- Giảm khả năng lây truyền cho các thành viên trong gia đình, đặc biệt là những đối tượng dễ bị tổn thương như người già, trẻ em, người có bệnh nền…

Khi Nào Thì Có Thể Tiêm Chủng Trong Thời Kỳ Mang Thai?

Bộ Y tế khuyến cáo phụ nữ nên tiêm chủng sau 13 tuần đầu của thai kỳ.

Lý giải về nguyên nhân chọn mốc 13 tuần để đưa vào nhóm thận trọng tiêm chủng vắc xin Covid-19, các chuyên gia cho biết, việc chia thai kỳ phụ nữ thành 3 giai đoạn trung bình gồm 3 tháng đầu thai kỳ, 3 tháng giữa thai kỳ và 3 tháng cuối thai kỳ, trong đó, giai đoạn đầu tiên rất quan trọng, nếu không thận trọng có thể gây ra các dị dạng thai, vì vậy chuyên gia thường khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin sau giai đoạn này.

Liều thứ hai được tiêm từ 8 đến 12 tuần sau liều đầu tiên và nên tiêm hai liều trước khi sinh hoặc trước khi bước vào tam cá nguyệt thứ ba, khi nguy cơ mắc bệnh cao nhất.

phu-nu-mang-thai-cho-con-bu-tiem-phong-vac-xin-covid-19-1.jpg

Mẹ Bầu Nên Lựa Chọn Tiêm Loại Vắc Xin Covid-19 Nào?

Ngoài trừ vắc xin Sputnik V vì theo hướng dẫn, vắc xin này chống chỉ định cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Tất cả các loại vắc xin Covid-19 đều tiêm được cho phụ nữ mang thai và cho con bú. Hiệu quả vắc xin là phòng tránh nguy cơ mắc bệnh, giảm bệnh nặng phải thở máy, giảm tử vong… thì các loại vắc xin đó đều như nhau. Đừng chờ đợi hay lựa chọn, hãy tiêm khi có cơ hội.

Có Thể Chủng Ngừa COVID-19 Nếu Đang Cho Con Bú Không?

Phụ nữ đang cho con bú có thể tiêm vắc xin phòng Covid-19, đồng thời vẫn tiếp tục cho con bú sau tiêm.

Có Nên Tiêm Vắc-xin COVID-19 Nếu Dự Định Mang Thai Không?

Không có bằng chứng cho thấy vắc xin COVID-19 sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. nên phụ nữ đang muốn mang thai không cần tránh thai sau khi tiêm phòng.

Tiêm phòng trước khi mang thai sẽ giúp ngăn ngừa nhiễm COVID-19 và những hậu quả nghiêm trọng của nó.

Các nghiên cứu trên động vật đối với vắc xin Pfizer và Moderna cho thấy việc sử dụng các loại vắc xin này trên chuột không ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Không có bằng chứng nào cho thấy những phụ nữ đã tiêm vắc-xin tiếp tục gặp vấn đề về khả năng sinh sản.

Cần Lưu Ý Điều Gì Trước Khi Tiêm?

Trước khi tiêm vắc xin, phụ nữ mang thai, phụ nữ đang cho con bú nên ăn uống hợp lý, không sử dụng chất kích thích, ngủ đủ giấc, hợp tác khai báo y tế, tuân thủ 5K, thông báo với bác sĩ về tình trạng sức khỏe của bản thân như tiền sử dị ứng, các bệnh cấp tính/mãn tính đang mắc, các thuốc đang sử dụng… Sau khi tiêm cần phải ở lại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút để theo dõi tình trạng sức khỏe nhằm phát hiện và xử trí kịp thời những dấu hiệu bất thường.

phu-nu-mang-thai-cho-con-bu-tiem-phong-vac-xin-covid-19-2.jpg

Có Điều Gì Cần Lưu Ý Với Phụ Nữ Mang Đa Thai?

Hiện tại tất cả các dữ liệu trên thế giới về sản khoa không cho thấy có sự khác biệt giữa thai đơn và đa thai trong vấn đề tiêm vắc xin phòng Covid-19.

Điều Gì Xảy Ra Nếu Phát Hiện Ra Mình Có Thai Sau Khi tiêm Phòng COVID-19?

Nếu bạn được tiêm một liều vắc-xin trước khi biết mình có thai, bạn nên yên tâm rằng vắc-xin an toàn và hiệu quả trong thai kỳ.

Nếu bạn phát hiện ra mình có thai sau khi đã tiêm một liều vắc-xin (giữa các liều), bạn có thể lựa chọn tiêm liều thứ hai sau khoảng thời gian được khuyến cáo, đợi cho đến sau 12 tuần của thai kỳ (đó là điều quan trọng nhất cho sự phát triển của em bé).

Thuốc chủng ngừa COVID-19 được khuyên dùng trong thai kỳ. Tiêm phòng là cách tốt nhất để bảo vệ khỏi những nguy cơ đã biết của COVID-19 trong thai kỳ cho cả phụ nữ và trẻ sơ sinh, bao gồm cả việc nhập viện chăm sóc đặc biệt và sinh non.

Liều thứ hai được tiêm sau liều đầu tiên từ 8 đến 12 tuần và chúng tôi khuyên bạn nên hoàn thành quá trình tiêm chủng trước khi sinh hoặc trước khi bước vào tam cá nguyệt thứ ba, khi nguy cơ mắc bệnh là lớn nhất.

Các Tác Dụng Phụ Đối Với Phụ Nữ Mang Thai?

Giống như tất cả các loại thuốc, vắc xin có thể gây ra tác dụng phụ. Chúng thường nhẹ và không kéo dài. Các tác dụng phụ rất phổ biến trong một hoặc hai ngày đầu tiên sau khi tiêm vắc-xin bao gồm: đau hoặc sưng ở cánh tay nơi bạn tiêm, cảm thấy mệt mỏi và nhức đầu và ớn lạnh... Bạn cũng có thể bị các triệu chứng giống như cảm cúm và trải qua các đợt rùng mình hoặc run rẩy trong một hoặc hai ngày. Nếu bạn bị sốt (nhiệt độ của bạn từ 38,5°C trở lên), bạn có thể nghỉ ngơi và uống thuốc hạ sốt.

Cần tiếp tục theo dõi ít nhất 7-28 ngày sau tiêm tại nhà, thông báo bác sĩ ngay nếu xuất hiện các biểu hiện như nổi mề đay, tức ngực, khó thở, choáng váng, nôn ói, mệt lả…

Liên quan đến rối loạn đông máu sau khi tiêm vắc-xin AstraZeneca , vì tác dụng phụ này rất hiếm và chưa được báo cáo ở bất kỳ phụ nữ mang thai nào nên chưa có bằng chứng chính xác nguy cơ trong thai kỳ.

Hiện chưa có bằng chứng nào ghi nhận ảnh hưởng tế bào trong quá trình hình thành và phát triển của thai nhi.

Bạn sẽ có thể thảo luận về tình trạng sức khỏe, những lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của việc chủng ngừa COVID-19 trong thai kỳ với bác sĩ đa khoa hoặc bác sĩ phụ sản để đưa ra quyết định.