Uống thuốc tránh thai vẫn có thể mang thai?

Thuốc tránh thai rất hiệu quả nếu một người uống đúng cách và không bỏ lỡ bất kỳ ngày uống nào. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), viên uống có hiệu quả 99,7% với cách sử dụng hoàn hảo. Mặc dù vậy, mỗi năm có khoảng từ 2 – 8% phụ nữ mang thai dù vẫn đang sử dụng thuốc. Vì sao vậy?

Bởi vì không có phương pháp tránh thai nào đảm bảo bạn có thể tránh thai 100% và do chúng ta rất dễ mắc sai lầm khi sử dụng. Điều quan trọng là bạn phải hiểu được tác dụng của thuốc tránh thai và cách bạn có thể làm cho chúng hoạt động hiệu quả hơn.

Thuốc Tránh Thai

Thuốc tránh thai có nhiều loại.

Trong đó thuốc tránh thai hàng ngày là loại thuốc nhất, mỗi hộp có liều đủ dùng trong 21 ngày chứa thành phần tránh thai hiệu quả, ngoài ra còn có loại thuốc tránh thai 28 viên. Hầu hết các loại thuốc tránh thai hàng ngày dạng viên uống có chứa hỗn hợp các hormone estrogen và progesterone ngăn chặn sự rụng trứng tự nhiên trong chu kỳ mỗi tháng. Thuốc tránh thai hoạt động bằng cách làm đặc chất nhầy xung quanh cổ tử cung, khiến tinh trùng khó đi vào tử cung. Các nội tiết tố trong thuốc tránh thai đôi khi cũng có thể ảnh hưởng đến niêm mạc tử cung, khiến trứng khó bám vào thành tử cung.

Bên cạnh đó là thuốc tránh thai khẩn cấp - dành cho việc phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn khi không kịp dùng biện pháp bảo vệ, thường sử dụng có hiệu quả trong vòng 72 giờ sau quan hệ.

Nguyên Nhân Khiến Bạn Mang Thai Khi Dùng Thuốc Tránh Thai

Dưới đây là những nguyên nhân có thể khiến thuốc ngừa thai trở nên kém hiệu quả hoặc thậm chí thất bại trong việc giúp bạn tránh thai:

Chủ quan khi mới sử dụng thuốc

Thuốc tránh thai không có hiệu quả ngay lập tức. Bạn cần dùng thuốc ít nhất vài ngày trước khi thuốc phát huy tác dụng. Đó là lý do tại sao nên sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng, như bao cao su, khi bạn mới bắt đầu sử dụng thuốc hàng ngày.

Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn vừa mới sinh con hoặc đang cho con bú và muốn uống thuốc tránh thai. Bạn có thể phải đợi một khoảng thời gian nhất định trước khi bắt đầu sử dụng thuốc an toàn.

Không dùng thuốc cùng một thời điểm mỗi ngày

Để vừa đảm bảo hiệu quả mà lại giảm thiểu được tác dụng phụ của các chế phẩm ngừa thai, thì viên tránh thai hằng ngày đã được giảm liều nội tiết tố trong mỗi viên thuốc. Hàm lượng thuốc trong mỗi viên thấp hơn nên chỉ có tác dụng trong một khoảng thời gian nhất định. Do đó, ngoài việc phải uống thuốc đều đặn hàng ngày, bạn nên uống thuốc ngừa thai vào một thời điểm cố định trong ngày để đạt được hiệu quả tốt. 

Đặt lời nhắc trên điện thoại hoặc đồng hồ của bạn nếu cần. Bạn cũng có thể kết hợp việc uống thuốc với một hoạt động cụ thể hàng ngày như sau bữa trưa hoặc bữa tối.

Bỏ lỡ liều

Nếu bạn vô tình bỏ lỡ một viên thuốc, có lẽ không cần phải lo lắng. Chỉ cần uống ngay khi bạn nhớ ra và tiếp tục uống viên tiếp theo vào giờ bình thường. Trong trường hợp quên quá 2 viên tránh thai hằng ngày mà không uống bù thuốc đúng cách và không dùng thêm các biện pháp tránh thai như bao cao su thì khả năng dính bầu là rất cao.

Một số phụ nữ bị nôn ói trong thời gian ngắn ngay sau khi uống thuốc mà không uống bù, bỏ thuốc giữa chừng khi đang uống, uống thuốc kèm với các thức ăn uống có thể giảm hoặc ngăn sự hấp thu thuốc. Điều này khiến cơ thể không hấp thu đủ hàm lượng thuốc cần thiết dẫn đến việc có bầu khi uống thuốc tránh thai.

Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia nếu quên quá 2 viên. 

Uống thuốc khác cùng thuốc tránh thai

Uống thuốc tránh thai trong lúc đang sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh khác có thể làm giảm hoặc mất tác dụng của thuốc. Bao gồm:

- Thuốc động kinh như phenobarbital, phenytoin và carbamazepine

- Thuốc Griseofulvin, một loại thuốc chống nấm

- Thuốc điều trị HIV

- St. John’s Wort - loại thảo dược thường có trong một số thuốc chống trầm cảm

Vì vậy nếu phải sử dụng các loại thuốc kết hợp, bạn nên nói chuyện với bác sĩ trước khi lựa chọn biện pháp tránh thai tốt nhất cho mình.

Ngoài ra, dù vẫn chưa có đủ nghiên cứu để chứng minh ảnh hưởng của thuốc kháng sinh đến tác dụng của thuốc ngừa thai, nhưng để đảm bảo an toàn hãy liên hệ bác sĩ nếu bạn phải dùng thuốc kháng sinh khi đang uống thuốc ngừa thai.

Thuốc không bảo đảm chất lượng

Thuốc tránh thai nếu để quá hạn dùng, bảo quản không đúng cách, thuốc giả... cũng có thể là nguyên nhân khiến việc tránh thai thất bại. Thuốc tránh thai nên được bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và nhiệt.

Lạm dụng thuốc tránh thai khẩn cấp

Có nhiều loại thuốc tránh thai khẩn cấp như thuốc dùng trong vòng 24 giờ, thuốc tránh thai khẩn cấp trong vòng 36 giờ, 48 giờ thậm chí 72 giờ. Tuy nhiên khi bạn đã quan hệ tình dục trong vòng 72 giờ nhưng lại lựa chọn uống thuốc tránh thai khẩn cấp loại 24 giờ thì chắc chắn thuốc sẽ không có tác dụng. 

Các chuyên gia khuyên bạn chỉ nên sử dụng thuốc tránh thai trong những trường hợp thật sự cấp bách, không nên dùng quá 2 lần/tháng và cần dùng đúng liều lượng để đảm bảo hiệu quả của thuốc.

Nhiều trường hợp lạm dụng thuốc dẫn đến tình trạng vẫn mang thai ngoài ý muốn, mang thai ngoài tử cung và một số hậu quả khôn lường cho sức khỏe. 

Ảnh Hưởng Của Thuốc Tránh Thai Lên Thai Nhi

Nhìn chung, dùng thuốc tránh thai trong thời kỳ đầu của thai kỳ không gây ra nhiều vấn đề đáng lo ngại. Hầu hết trẻ sinh ra đều khỏe mạnh ngay cả khi mẹ của bé dùng thuốc ngừa thai trong thời kỳ đầu của thai kỳ. Tuy nhiên, nếu bạn còn khá lo ngại và muốn đảm bảo rằng thai nhi của bạn vẫn khỏe mạnh, bạn nên tìm gặp và nói chuyện với bác sĩ.

Khi đã phát hiện mình đang mang thai phải lập tức ngưng uống thuốc và khám thai kỹ để các bác sĩ sản khoa theo dõi, tư vấn thêm.

Nếu áp dụng đúng cách, biện pháp tránh thai là một phương pháp tuyệt vời để ngừa thai và giúp chữa một số bệnh khác, bao gồm cả mụn trứng cá và những cơn đau bụng kinh. Như với bất kỳ loại thuốc nào, sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn sử dụng là điều quan trọng nhất.

Nếu lo lắng về việc không thể uống thuốc đều đặn, bạn nên nói chuyện với bác sĩ về các phương pháp ngừa thai khác. Có một số lựa chọn có sẵn mà không cần uống thuốc hàng ngày, chẳng hạn như cấy que hoặc vòng tránh thai...

Và hãy nhớ rằng thuốc tránh thai không bảo vệ bạn khỏi HIV hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác, vì vậy bạn cần tiếp tục sử dụng bao cao su mỗi khi quan hệ tình dục, đặc biệt là với bạn tình mới, để giữ an toàn cho sức khỏe của chính bản thân mình.