Người Việt Nam vốn có quan điểm gia đình hạnh phúc phải sinh "con đàn cháu đống", nhưng mức sinh đang ngày càng giảm dần. Nhiều phụ nữ trẻ hiện nay lựa chọn sống độc thân hoặc không sinh con. Vậy đâu là nguyên nhân phụ nữ không muốn sinh con? Những gánh nặng trách nhiệm hay áp lực tài chính? Phải chăng xã hội càng phát triển người ta càng sợ hôn nhân và sinh con?
Phụ Nữ Trên Thế Giới Và Phong Trào “Lựa Chọn Không Có Con”
Theo các nhà nghiên cứu, phụ nữ da trắng là những người có tỷ lệ chọn không sinh con cao nhất. Phụ nữ da màu như người châu Phi, châu Á ít hơn. Sở dĩ có sự chênh lệch này là vì người da trắng có tư tưởng tiến bộ, văn minh và “thoáng” hơn trong chuyện sinh con đẻ cái, trong khi đó, phụ nữ da đen, da vàng gặp nhiều rào cản của xã hội.
Trên các phương tiện truyền thông, mạng xã hội có những cộng đồng dành riêng cho những người phụ nữ không muốn làm mẹ. Tác giả và nhà hoạt động Rachel Cargle, người đã thành lập Quỹ Loveland vào năm 2018 để giúp phụ nữ và trẻ em gái da đen tiếp cận với liệu pháp và hỗ trợ sức khỏe tâm thần, điều hành một tài khoản Instagram nơi những phụ nữ không có con có thể tâm sự, trao đổi với nhau. Tài khoản, có hơn 75.000 người theo dõi.
Ở một trường hợp khách, Harris, trợ lý trưởng khoa sinh viên tại Đại học Davidson ở Bắc Carolina đã tạo một podcast và nhóm Facebook riêng tư, nơi phụ nữ da đen có thể khuyến khích nhau không có con, bất kể gia đình họ cảm thấy thế nào về lựa chọn đó.
Lựa Chọn Không Có Con Không Phải Vì Không Yêu Trẻ
Trên mục tâm sự của một tờ báo điện tử, có một người chồng đã gửi bài viết có nội dung rằng vợ anh không muốn có con mặc dù cô ấy cô ấy rất yêu trẻ. Vợ anh có thể chơi với cháu, hoặc trẻ con hàng xóm hàng giờ đồng hồ, làm bánh cho chúng ăn, đọc truyện cho chúng nghe. Và anh cảm thấy khó hiểu khi một người yêu trẻ nhưng lại không muốn sinh con như vợ mình.
Quả thực, điều này chứng tỏ rằng lựa chọn không có con ở nhiều người phụ nữ không phải vì họ không yêu trẻ.
Để hạnh phúc hơn
Những người không sinh con thường bị kỳ thị, nhưng nhìn chung họ sống hạnh phúc hơn. Đối với họ, không thích sinh con không phải là họ không muốn lập gia đình. Nhưng với người phụ nữ đó, họ chỉ cần bạn đời là đã cảm thấy cuộc sống đủ đầy và hạnh phúc. Với họ, không cần một đứa trẻ nào cả để gắn kết tình cảm vợ chồng.
Một nghiên cứu được thực hiện năm 2018 khi xem xét dữ liệu trong 40 năm về hạnh phúc của người Mỹ đã cho thấy rằng những bà mẹ đã kết hôn và chọn không sinh con thường hạnh phúc hơn phụ nữ lập gia đình mà có con.
Sợ những vết rạn da
Bầu bí, sinh nở khiến người phụ nữ trở nên xấu xí, hôi hám. Chính hình ảnh của những người mẹ bỉm sữa như thế này đã khiến một bộ phận không nhỏ các chị em sợ phải chửa đẻ. Họ sợ sự lôi thôi, lếch thếch trong mắt bạn đời, sợ tăng cân quá mức, sợ những vết rạn bụng, thúng mỡ sau sinh…
Vì điều kiện kinh tế
Quan niệm “trời sinh voi, sinh cỏ” như cha ông ta ngày trước giờ đây đã không còn phù hợp nữa. Thế nên, mặc dù rất yêu trẻ con, nhưng nhiều cặp vợ chồng chọn lựa không sinh con, bởi họ cảm thấy đứa trẻ không được sinh ra trong một môi trường hoặc điều kiện kinh tế tốt.
Tiền mua nhà, các khoản đầu tư học hành, chi phí khám chữa bệnh, ốm đau, chi phí nuôi một đứa trẻ,… tất cả những gánh nặng kinh tế đó khiến nhiều người lựa chọn không có con như một biện pháp tốt nhất cho những đứa trẻ mà họ sinh ra. Đối với những người này, một khi có con là họ muốn dành điều kiện tốt nhất cho chúng. Và khi điều kiện không sẵn sàng, họ lựa chọn không có con.
Helen Hsu, một nhà tâm lý học 47 tuổi làm việc tại Đại học Stanford, chọn không có con bởi về mặt tài chính, việc nuôi dạy những đứa trẻ gần như là điều bất khả thi đối với vợ chồng họ. Ngoài ra, bà còn lo lắng về các vấn đề như việc chăm sóc sức khỏe cho trẻ không đảm bảo, trường học và đường phố không an toàn, không có dịch vụ chăm sóc trẻ em, thời gian nghỉ phép hoặc nghỉ ốm sau khi sinh con ít, tìm kiếm việc làm khó khăn.
Ám ảnh về tuổi thơ
Một số phụ nữ tâm sự rằng thời thơ ấu là chị lớn trong gia đình, họ đã phải đảm nhiệm “vai trò làm mẹ”. Cụ thể, những người này thường thay mẹ nấu nướng, dọn dẹp, thay tã và chăm sóc các em nhỏ, dạy em học… Bởi gánh nặng cuộc đời đặt lên vai quá sớm, vậy nên khi trưởng thành họ thường bị ám ảnh về tuổi thơ – quãng thời gian vất vả với những đứa trẻ.
Bên cạnh đó, với những người có mẹ sống vất vả bất hạnh, đó sẽ là bóng đen trong tâm lý khó vượt qua. Những điều này thực sự trở thành nỗi sợ hãi và khiến người phụ nữ không muốn có con, vì họ thấy rằng cuộc sống ấy với họ không hạnh phúc.
Lựa chọn không có con để cống hiến
Nhiều người khi được hỏi về vấn đề này đã nói rằng cô ấy thực sự thấy hạnh phúc vì lựa chọn của mình. Việc không sinh con đã cho vợ chồng cô có thể làm tất cả những gì họ muốn: viết sách, đi phượt, xem phim trọn ngày nghỉ,…
Mengzhu Wang, một nha sĩ 32 tuổi sống ở Queensland, Australia, đã cống hiến toàn bộ sức trẻ của mình cho các hoạt động tình nguyện có ích. Trước đại dịch Covid-19, Wang đã đến các nước đang phát triển như Papua New Guinea và Timor Leste trong các chương trình tình nguyện cung cấp dịch vụ điều trị nha khoa. Nếu có con, cô ấy nghĩ mình sẽ tập trung 100% vào việc nuôi dạy con cái và không có thời gian để làm những việc như thế này.
“Thay vì muốn có con thì tôi quan tâm đến những người bị đau” - cô nói. Wang muốn dành cả cuộc đời để cống hiến hết mình, giúp giảm bớt nỗi đau, nỗi khổ của hàng trăm người – trong đó, có những đứa trẻ dễ bị tổn thương.
Lựa Chọn Không Có Con – Người Xung Quanh Nói Gì?
Khi phụ nữ lựa chọn không có con, họ đã chọn con đường đi ngược lại với số đông. Thế nhưng, phải là một người bản lĩnh, những người như thế mới có thể vượt qua được mọi lời dèm pha, móc máy, đay nghiến của xóm làng, người thân, gia đình.
“Cây khô không trái, gái độc không con”
Chưa sinh con hay không sinh con bạn sẽ được gắn mác gái độc không con. Mặc dù đây là lựa chọn bạn đã cân nhắc, và chuẩn bị tâm lý sẵn sàng để đối phó với mọi lời dèm pha. Thế nhưng, trước những “mũi dao” như thế này, ắt hẳn mọi phụ nữ đều cảm thấy mệt mỏi.
Không có người đàn ông nào để ý
Khi một phụ nữ 30 tuổi chia sẻ rằng cô lựa chọn cuộc sống độc thân, không kết hôn cũng như không tìm bất cứ hình thức nào để sinh con. Thế nhưng, luôn có lời xì xào bàn tán sau lưng rằng bạn không có có ai yêu, chắc hẳn bạn có khiếm khuyết lớn nên mãi không tìm được người đàn ông muốn gắn bó và có con cùng. Những người bên cạnh dường như hết sức ngạc nhiên, hoài nghi rằng cô không muốn sinh con, bởi trong thâm tâm của họ kết hôn rồi sinh con là quy luật tất yếu.
Bạn là người ích kỷ
Gia đình, người thân sẽ nghĩ gì khi bạn thực sự không muốn sinh con? Bạn thật ích kỷ - đó chính xác là điều họ nghĩ. Bởi vì từ xưa tới nay, người Việt luôn có quan niệm rằng kết hôn và sinh con đẻ cái để nối dõi tông đường hoặc phụng dưỡng lúc già yếu là nghĩa vụ của mỗi người. Vậy, đi ngược lại với truyền thống đó, bạn sẽ được gán mác ích kỷ, chỉ biết quan tâm đến sở thích của chính bản thân mình mà không nghĩ tới gia đình, đặc biệt là gia đình chồng.
Về già bạn sẽ chết trong cô đơn
Đẻ con để tuổi già có bầu bạn, có người chăm sóc – từ xưa đến nay là quan niệm truyền thống của nước ta. Thế nhưng, xã hội hiện đại, nhiều người không nghĩ như thế.
Họ tâm niệm rằng, về già - khi tuổi cao, sức yếu, họ sẽ dành phần đời còn lại của mình trong viện dưỡng lão, mà không chờ đợi bất kỳ sự giúp đỡ cả về vật chất lẫn tinh thần của bất kỳ ai, kể cả con cái. Đối với họ, cuộc sống như vậy hoàn toàn không phải là sự cô đơn. Thờ cúng ư? Điều này những người lựa chọn không có con cũng không màng tới.
Bạn nghĩ như thế nào về xu hướng lựa chọn không có con? Her nghĩ rằng dù lựa chọn thế nào đi chăng nữa, nếu người phụ nữ thấy hạnh phúc thì đó là một sự lựa chọn đúng đắn và cần được người thân, gia đình, xã hội tôn trọng.
About the author
Hương Hoa