ĐỜI SỐNG
3 điều người dân Phần Lan không bao giờ làm - Bí mật của đất nước hạnh phúc nhất thế giới
Phần Lan đã giữ vị trí dẫn đầu trong danh sách các quốc gia hạnh phúc nhất trong “Báo cáo Chỉ số Hạnh phúc Thế giới” trong sáu năm liên tiếp từ 2018 đến 2023. Điều gì đã khiến Phần Lan trở thành quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Có điều gì cần học hỏi từ người Phần Lan để chúng ta cũng có thể trở nên hạnh phúc hơn?
Tiến sĩ Frank Martela, chuyên gia tâm lý học người Phần Lan, nhà nghiên cứu về hạnh phúc, diễn giả nổi tiếng thế giới và giảng viên khách mời tại Đại học Alto đã giải thích điều này trong bài báo trên CNBC của ông có tựa đề “Tôi là chuyên gia tâm lý học ở Phần Lan, quốc gia hạnh phúc số 1 thế giới, đây là 3 điều chúng tôi không bao giờ làm":
Không khoe khoang, so sánh
Người Phần Lan thường không khoe khoang về bản thân; sự thành công, giàu có hay phước lành của họ. Họ khiêm tốn và có mức sống tối giản. Vì khoe khoang mang lại cảm giác bề trên và khiến người khác cảm thấy thấp kém và bất mãn nên mọi người cố gắng để tránh việc thể hiện, phô trương. Có một câu nói nổi tiếng của một nhà thơ Phần Lan thế kỷ 19: “Kell’ onni on, se onnen kätkeköön.”, tạm dịch: Đừng so sánh hay khoe khoang về hạnh phúc của mình. Người Phần Lan thực sự sống theo hệ tư tưởng này; họ không chạy theo các thương hiệu, xe hơi sang trọng để thể hiện sự thành công của mình. Họ tập trung nhiều hơn vào những gì khiến họ hạnh phúc và ít chú trọng đến vẻ ngoài “trông có vẻ thành công”. Họ đặt ra tiêu chuẩn riêng cho mình thay vì so sánh mình với người khác.
Không bỏ qua những lợi ích của thiên nhiên
Theo khảo sát năm 2021, 87% người Phần Lan cho biết thiên nhiên rất quan trọng đối với họ vì nó mang lại cho họ năng lượng, sự bình yên và thư giãn. Phần Lan còn có bộ luật mang tên “Everyman's Rights" cho phép người dân tự do đi lại trong các khu vực tự nhiên như rừng, hồ và sông mà không cần xin phép chủ đất, kể cả khi các khu vực nói trên nằm trên đất tư nhân. Điều này có nghĩa là bạn có thể cắm trại qua đêm trong lều, xe hoặc thuyền ở bất cứ đâu bạn thích, miễn là không gây thiệt hại hay xáo trộn cho chủ đất.
Nghiên cứu đã chứng minh rằng việc dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên sẽ làm tăng sức sống và sức khỏe của chúng ta; và tạo ra mảnh đất màu mỡ cho sự sáng tạo. Theo Martela, chúng ta nên thêm một chút cây xanh vào cuộc sống của mình, ngay cả khi chỉ là mua một vài cây trồng trong nhà hoặc chuẩn bị vườn rau.
Không phá vỡ sự tin cậy trong cộng đồng
Người Phần Lan nổi tiếng về sự đáng tin cậy và trung thực. Nghiên cứu cho thấy mức độ tin cậy trong một quốc gia càng cao thì người dân của quốc gia đó càng hạnh phúc hơn. “Thí nghiệm mất ví” kiểm tra tính trung thực của người dân bằng cách thả 192 chiếc ví ở 16 thành phố trên thế giới. Tại Helsinki, Phần Lan, 11 trong số 12 chiếc ví đã được trả lại cho chủ sở hữu. Tương tự như vậy, một nhóm người Phần Lan trong một cuộc khảo sát đã chia sẻ rằng nếu quên máy tính xách tay trong thư viện hoặc bị mất điện thoại trên tàu, họ khá tự tin rằng mình sẽ lấy lại được. Trẻ em cũng thường bắt xe buýt công cộng từ trường về nhà và chơi bên ngoài mà không có sự giám sát. Vì thế họ có được cộng đồng tin cậy và trung thực. Hầu hết mọi người không vi phạm lòng tin.
Hãy nghĩ về cách bạn có thể xuất hiện vì cộng đồng của mình. Làm thế nào bạn có thể tạo thêm niềm tin? Làm thế nào bạn có thể hỗ trợ các chính sách được xây dựng dựa trên sự tin tưởng đó? Những hành động nhỏ như mở cửa cho người lạ hay nhường chỗ trên tàu cũng tạo nên sự khác biệt.
Ngoài 3 điều trên, còn có rất nhiều yếu tố cơ bản có thể giải thích bí mật đằng sau hạnh phúc của người Phần Lan:
Tinh thần Sisu
Người Phần Lan có tinh thần dũng cảm độc đáo để phát triển trong thời kỳ khó khăn. Hệ tư tưởng quốc gia này Sisu, và nó là cốt lõi của hạnh phúc của người Phần Lan, Katja Pantzar, một nhà báo ở Helsinki và là tác giả của cuốn The Finland Way, người đi sâu vào khái niệm này, cho biết. Như Pantzar giải thích, sisu tập trung vào việc kiên trì khi bạn gặp khó khăn và xem thử thách là cơ hội. Phần Lan có mùa hè diễn ra khá ngắn còn mùa đông lại kéo dài đến 100 ngày trong năm, khoảng từ tháng 2 - tháng 1, ở quốc gia này chỉ có 3 - 4 giờ có ánh nắng mặt trời mỗi ngày, nhưng người Phần Lan chấp nhận rằng những ngày sống trong bóng đêm là một phần của cuộc sống và thậm chí còn tận hưởng chúng. “Thay vì chờ đợi một ngày nắng ấm áp, nhiều người Phần Lan tập sisu hàng ngày bằng cách ra ngoài trong bất kỳ thời tiết nào để đi bộ nhanh hoặc đạp xe hoặc dành thời gian hòa mình vào thiên nhiên”. Chấp nhận những cảm giác tiêu cực như một phần bình thường của cuộc sống sẽ giúp chúng ta bớt những cảm xúc đau khổ, bất bình và vượt qua khó khăn.
Cân bằng giữa công việc và cuộc sống được ưu tiên
Phần Lan nổi tiếng với văn hóa làm việc thân thiện với người lao động, đặc trưng bởi hệ thống phân cấp thấp, tôn trọng sự khác biệt về quan điểm; tôn trọng ý kiến phản hồi và đề xuất từ người lao động. Ngoài ra, nhân viên được nghỉ hè bốn tuần; nghỉ thai sản miễn phí 160 ngày và có thể được gia hạn để nghỉ có lương gần một năm; để tạo điều kiện thuận lợi cho vai trò làm cha, người lao động được nghỉ sinh con 56 ngày... Tất cả những điều này mang đến cơ hội đảm bảo sự cân bằng lành mạnh giữa công việc và cuộc sống cho người dân. Người Phần Lan cũng có quyền điều chỉnh giờ làm việc. Họ có quyền bắt đầu hoặc kết thúc công việc của mình sớm hơn hoặc muộn hơn ba giờ để có thể cân bằng lành mạnh giữa công việc và cuộc sống. Điều này giúp nâng cao sự hài lòng trong công việc, hiệu quả công việc và hạnh phúc của người lao động.
Hỗ trợ xã hội cao
Phần Lan được biết đến với nền văn hóa chia sẻ và quan tâm sâu sắc. Mọi người ưu tiên phát triển các mối quan hệ của mình. Họ cung cấp sự hỗ trợ mọi mặt cả về mặt cảm xúc cho nhau, điều này làm tăng thêm hạnh phúc và hạnh phúc của họ. Mỗi người Phần Lan đều có ai đó để dựa vào trong thời điểm khó khăn.
Bày tỏ chân thật về cảm xúc
Việc kìm nén cảm xúc có thể khiến bạn cảm thấy choáng ngợp, bị hiểu lầm và thậm chí mắc kẹt không tìm ra cách giải quyết vấn đề. Một số nghiên cứu cho biết việc kìm nén cảm xúc cũng có thể làm mất đi sự kết nối xã hội và có liên quan đến tình trạng sức khỏe tâm thần cũng như sức khỏe tổng thể kém.
Biết đủ
Tiến sĩ Martela nói: “Một điều khác [học được từ người Phần Lan] là đừng đặt kỳ vọng quá cao về những gì người ta cần để có một cuộc sống hạnh phúc. Nói chung, người Phần Lan không quá tham vọng về những gì cuộc sống mang lại mà họ cảm thấy hài lòng với những gì mình đang có.”
About the author
S. Reen