Đổ càng nhiều mồ hôi càng chứng tỏ nhiều calo được đốt cháy và quá trình giảm cân càng hiệu quả? Liệu sự khác biệt về lượng mồ hôi bạn tiết ra có đánh giá được hiệu quả quá trình tập luyện của bạn hay không?
Mồ Hôi Và Việc Luyện Tập
Trước tiên, cùng tìm hiểu tại sao chúng ta đổ mồ hôi khi vận động.
Đổ mồ hôi là cơ chế điều hòa nhiệt độ của cơ thể. Khi tập luyện, các khối cơ của bạn hoạt động liên tục và đòi hỏi cơ thể phải cung cấp năng lượng cho chúng. Để tạo ra năng lượng cơ thể cần sinh ra nhiệt lượng, lúc này chúng ta cảm thấy toàn bộ cơ thể nóng rực như đang ở trong một bếp lửa. Việc tiết mồ hôi lúc này như một chiếc máy tản nhiệt, giúp cơ thể luôn duy trì nhiệt độ ở mức tối ưu: 37ºC. Điều này bảo vệ các tế bào khỏi sự nguy hiểm do nhiệt độ tăng cao, đồng thời giữ cho các enzyme hoạt động ở môi trường tối ưu.
Tuy nhiên cần lưu ý rằng không phải bản thân việc đổ mồ hôi sẽ giúp làm mát cơ thể - chính việc bay hơi của mồ hôi mới giúp giải phóng nhiệt. (Tham khảo thêm về vấn đề này tại đây)
Vậy, đổ mồ hôi nhiều hay ít có đánh giá hiệu quả tập luyện của bạn?
PGS.TS Abbie Smith-Ryan tại Đại học North Carolina Chapel Hill cho biết: “Đổ mồ hôi không phải là dấu hiệu trực tiếp cho biết bạn đang đốt cháy bao nhiêu calo hoặc bao nhiêu chất béo. Nó cũng không phải là chỉ số đáng tin cậy về hiệu quả tập luyện của bạn”.
Để xác định cường độ tập luyện, thay vì vắt kiệt chiếc áo thể thao, bạn nên theo dõi nhịp tim của mình.
Những Yếu Tố Nào Ảnh Hưởng Đến Lượng Mồ Hôi Tiết Ra?
Mặc dù hai người cùng tập một bài tập trong cùng một phòng tập, lượng mồ hôi mỗi người tiết ra có thể rất khác nhau. Đổ nhiều mồ hôi nhiều hay ít phụ thuộc vào những yếu tố cơ bản sau:
Kích thước cơ thể: Những người cao lớn cần sinh nhiều nhiệt lượng hơn và nhiều diện tích bề mặt da cần làm mát hơn. Do vậy, họ sẽ đổ mồ hôi tốt hơn. Đó cũng là lý do tại sao nam giới sẽ tiết mồ hôi nhiều hơn nữ giới.
Tuổi tác: Càng lớn tuổi ta càng thấy mình tiết nhiều mồ hôi hơn do khả năng chịu nhiệt càng kém đi. Ngoài ra, phụ nữ ngoài 40 tuổi có xu hướng ra nhiều mồ hôi hơn so với trước. Đó là quá trình sinh lý bình thường khi các hormone có sự biến động trong giai đoạn tiền mãn kinh, giai đoạn này có thể kéo dài 6 - 8 năm.
Khối lượng cơ: Hai người có cùng chỉ số cân nặng và chiều cao nhưng tỉ lệ cơ và mỡ của họ có thể khác nhau. Người nhiều cơ bắp hơn sẽ tiết mồ hôi tốt hơn một người ít cơ nhiều mỡ. Lý do là vì cơ đốt nhiệt nhiều hơn mỡ. Do đó, người nào càng săn chắc, đồng nghĩa với có nhiều cơ bắp hơn, càng đổ mồ hôi nhiều hơn.
Tình trạng sức khỏe cá nhân: Một vài chứng bệnh có thể ảnh hưởng tới việc tiết mồ hôi. Khi bạn bị ốm, cảm lạnh hoặc thậm chí khi bạn stress, trầm cảm cũng ảnh hưởng đến lượng mồ hôi tiết ra. Điều này là do hormone trong cơ thể thay đổi cũng liên quan tới việc cơ thể tăng nhiệt độ cũng như cơ chế điều tiết mồ hôi.
Mức độ tập luyện thể thao: Những người thường xuyên luyện tập thể thao đổ mồ hôi tốt hơn những người ít vận động khi tập luyện cùng một bài tập. Khi đã thích nghi với việc tập thể dục, cơ thể của bạn phản ứng bằng cách có thể điều chỉnh nhiệt độ tốt và do đó bắt đầu đổ mồ hôi sớm hơn và nhiều hơn.
Yếu tố di truyền: Gen di truyền cũng góp phần xác định lượng mồ hôi bạn tiết ra. Một số người có cơ địa đổ nhiều mồ hôi, trong khi một số khác lại gần như không hoặc ra rất ít mồ hôi khi vận động.
Những yếu tố bên ngoài cũng đóng vai trò không nhỏ trong việc đổ mồ hôi của bạn. Đó là nhiệt độ phòng, trang phục bạn mặc hôm đó, hay loại đồ ăn nước uống bạn đã dùng trước khi đến phòng tập… Nếu điều hòa phòng tập bị hỏng, bạn mặc đồ tập có chất liệu dày hơn hoặc bạn lỡ ăn đồ nóng cay trước khi đến phòng tập, cũng có thể là nguyên nhân bạn đổ mồ hôi nhiều hơn vào ngày hôm đó.
Đối với những bạn đổ mồ hôi ít hơn người xung quanh, ngoài các yếu tố trên, hãy nhớ rằng ít mồ hôi có thể là dấu hiệu của thiếu nước. Trong suốt quá trình tập luyện, trung bình cứ mỗi một giờ tập một người nặng 60kg có thể mất 1,5 - 2 lít nước do cơ chế đổ mồ hôi. Với điều kiện nhiệt độ và độ ẩm cao, cơ thể chúng ta thậm chí còn có thể mất nhiều hơn. Do vậy, hãy nhớ bổ sung nước trước, trong và sau quá trình luyện tập của bạn.
Tại Sao Tôi Ra Mồ Hôi Nhiều Hơn Chính Mình Hôm Qua?
Có một vài lý giải cho việc bạn có thể ra mồ hôi nhiều hơn chính mình ngày hôm qua, dù cùng một bài tập và địa điểm. Điều đầu tiên, bạn đã chăm chỉ và tăng tần suất luyện tập các bài tập của mình, lúc này cơ thể bạn đã săn chắc hơn với khối lượng cơ tăng lên và do đó tạo ra một đáp ứng tích cực với việc đốt nhiều năng lượng hơn. Điều thứ hai, nếu hôm đó bạn phải làm việc ở ngoài trời giữa thời tiết mùa hè 40 trước khi đến phòng tập, hoặc nếu bạn bị ốm hoặc mệt mỏi, chắc chắn bạn sẽ đổ mồ hôi nhiều hơn người khác và nhiều hơn mức của bạn thường ngày. Cuối cùng, nếu bạn là phụ nữ, hormone của bạn có thể là một tác nhân cho việc này, đặc biệt là những bạn nữ đang trải qua thời kỳ rụng dâu của mình.
Lời Kết
Đổ mồ hôi là cơ chế tự nhiên để duy trì nhiệt độ tối ưu của cơ thể. Có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng đến lượng mồ hôi được tiết ra. Việc đổ mồ hôi nhiều hay ít nói chung không phải là thước đo đáng tin cậy cho việc đánh giá hiệu quả luyện tập, tuy nhiên chúng ta có thể coi rằng đổ mồ hôi nghĩa là sự chăm chỉ của bạn đang được đền đáp.
Hãy quan sát cơ thể của chính bạn, nếu bạn thường xuyên đổ ít mồ hôi khi tập luyện, điều đó hoàn toàn bình thường và không có gì đáng lo ngại. Bạn có thể tăng cường độ bài tập của mình nếu cơ thể cho phép, nhưng không nên cố gắng vận động quá sức chỉ để có nhiều mồ hôi hơn. Ngược lại, nếu bạn đột nhiên đổ nhiều mồ hôi vượt xa mức bình thường, bạn nên tư vấn hoặc kiểm tra sức khỏe với bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe của bạn.
About the author
Võ Phương Nga