ĐỜI SỐNG

25/11 - Ngày thế giới xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ

By S. Reen

25/11 - Ngày thế giới xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ

Ngày 25 tháng 11 hàng năm đã được Liên hợp quốc lấy là ngày Quốc tế xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ, được bắt nguồn từ ngày lễ kỷ niệm mang tính quốc tế để tưởng nhớ những nạn nhân của bạo lực đã chết trong vụ ám sát năm 1960 tại Cộng hòa Cộng hòa Dominica. Là dịp để các cá nhân, tổ chức bảo vệ quyền phụ nữ trên khắp thế giới, không phân biệt ngôn ngữ, màu da, dân tộc phát động những chiến dịch đấu tranh xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ.

Nguyên nhân sâu xa của bạo lực đối với phụ nữ là do bất bình đẳng giới, nó tồn tại trong hầu hết mọi xã hội, bao gồm cả Việt Nam. Bạo lực luôn là rào cản với phụ nữ trong việc thực hiện và thụ hưởng quyền con người. Bạo lực cũng gây ra những tác động nghiêm trọng với sức khỏe phụ nữ, cả thể chất lẫn tinh thần.

Sự im lặng, kỳ thị của cộng đồng và “văn hóa đổ lỗi” là những rào cản khiến người bị bạo lực không dám lên tiếng và kìm hãm sự giúp đỡ. Trong cuộc sống hôn nhân, bạo lực gia đình rất hiếm khi được nhận biết do bị che phủ bởi những mong đợi truyền thống mang tính văn hóa, những quy tắc chuẩn mực, những tiêu chuẩn đạo đức liên quan đến giới cũng như hệ tư tưởng gia trưởng trong xã hội. những điều này đã làm cho bạo lực gia đình trở nên “bình thường”. Do đó, mặc dù trên cơ sở pháp lý, phụ nữ được bảo vệ, nhưng trên thực tế, vị thế của phụ nữ vẫn luôn thấp hơn nam giới do những mong đợi xã hội về giới còn phổ biến. Những nhân tố trên đã góp phần tạo nên một thực trạng: sự thống trị của nam giới và bạo lực với phụ nữ dường như là điều không thể tránh khỏi - Theo UNFPA.

Tại Sao Chúng Ta Phải Xóa Bỏ Bạo Lực Đối Với Phụ Nữ?

Bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái là một trong những hành vi vi phạm nhân quyền phổ biến, dai dẳng và tàn khốc nhất trong thế giới của chúng ta ngày nay phần lớn vẫn chưa được báo cáo do sự im lặng, kỳ thị và xấu hổ xung quanh nó.

Tuyên bố về Xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ do Đại hội đồng Liên hợp quốc ban hành năm 1993, định nghĩa bạo lực đối với phụ nữ là “bất kỳ hành động bạo lực nào trên cơ sở giới dẫn đến hoặc có khả năng dẫn đến thể xác, tình dục hoặc tổn hại hoặc đau khổ về tâm lý đối với phụ nữ, bao gồm đe dọa thực hiện các hành vi đó, ép buộc hoặc tước đoạt tự do tùy tiện, dù xảy ra ở nơi công cộng hay trong cuộc sống riêng tư".

– Bạo lực về tinh thần: bao gồm các hành vi lăng mạ hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm hay cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên về tâm lý gây hậu quả nghiêm trọng

– Bạo lực về thể chất hay thể xác: bao gồm hành vi hành hạ, ngược đãi, đánh đập hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khoẻ, tính mạng.

– Bạo lực về kinh tế: là hành vi nhằm xóa bỏ sự độc lập kinh tế của phụ nữ, bao gồm các hành vi đập phá tài sản phá hủy, ngăn cản công ăn việc làm; không cho đi làm bắt đóng góp kinh tế quá khả năng; kiểm soát tiền bạc của phụ nữ hoặc chi tiêu của phụ nữ...

– Bạo lực về tình dục: gồm có hành vi cưỡng ép quan hệ tình dục.

Mặc dù bạo lực trên cơ sở giới có thể xảy ra với bất kỳ ai, ở bất kỳ đâu, nhưng một số phụ nữ và trẻ em gái đặc biệt dễ bị tổn thương - ví dụ: trẻ em gái và phụ nữ lớn tuổi, đồng tính nữ, người chuyển giới; người di cư và người tị nạn, phụ nữ bản địa và dân tộc thiểu số hoặc phụ nữ và trẻ em gái sống chung với HIV và khuyết tật và những người đang sống trong các cuộc khủng hoảng nhân đạo. Hậu quả xấu về tâm lý, tình dục và sức khỏe sinh sản ảnh hưởng đến phụ nữ ở mọi giai đoạn của cuộc đời.

Bạo lực đối với phụ nữ tiếp tục là một trở ngại đối với việc đạt được bình đẳng, phát triển, hòa bình cũng như việc thực hiện các quyền con người của phụ nữ và trẻ em gái.

Chủ Đề 2021: Orange The World - Chấm Dứt Bạo Lực Đối Với Phụ Nữ Ngay Bây Giờ!

Theo Liên Hợp Quốc, cứ 3 phụ nữ thì có gần 1 người bị bạo hành trong đời. Trong thời kỳ khủng hoảng, các con số này tăng lên, như đã thấy trong đại dịch COVID-19 và các cuộc khủng hoảng nhân đạo, xung đột và thảm họa khí hậu gần đây do sự hạn chế trong việc quyết định các vấn đề gia đình; sự thay đổi trong mạng lưới an toàn xã hội và khả năng tiếp cận thông tin, dịch vụ. Một báo cáo mới của UN Women, dựa trên dữ liệu của 13 quốc gia kể từ sau đại dịch, cho thấy cứ 3 phụ nữ thì có 2 phụ nữ cho biết họ hoặc một phụ nữ mà họ biết đã từng trải qua một số hình thức bạo lực và có nhiều khả năng đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực. Chỉ 1/10 phụ nữ nói rằng nạn nhân sẽ đến gặp cảnh sát để được giúp đỡ.

Tại Việt Nam, nhiều văn bản pháp luật quy định các biện pháp bảo vệ gia đình và phòng ngừa bạo lực gia đình đã được ban hành, như: Hiến pháp năm 1992, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Bình đẳng giới, Luật Bảo vệ, chăm sóc giáo dục trẻ em, Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, Chương trình hành động quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình đến năm 2020… Bên cạnh đó, một số mô hình như: Địa chỉ tin cậy, nhà tạm lánh cộng đồng, cơ sở trợ giúp nạn nhân bạo lực trên cơ sở giới, Trung tâm công tác xã hội cung cấp bình đẳng giới, trường học an toàn, thân thiện không bạo lực, thành phố an toàn, thân thiện với phụ nữ và trẻ em gái đã được triển khai thực hiện, góp phần từng bước nâng cao nhận thức của cộng đồng, giảm thiểu nguy cơ và cải thiện chất lượng dịch vụ hỗ trợ nạn nhân bạo lực trên cơ sở giới. Tuy nhiên vẫn còn nhiều khoảng trống chưa được giải quyết như việc người chồng ép buộc quan hệ tình dục, cưỡng hiếp người vợ chưa được quy định cụ thể trong BLHS. Vẫn nhiều nạn nhân chưa được lên tiếng hoặc được giúp đỡ.

Chính vì vậy bạo lực đối với phụ nữ là vấn đề mà mỗi cá nhân, mỗi gia đình và cộng đồng cần kiên trì tiếp tục đấu tranh.

Ngăn chặn bạo lực này bắt đầu bằng việc tin tưởng những nạn nhân, áp dụng các phương pháp tiếp cận toàn diện và hòa nhập nhằm giải quyết các nguyên nhân gốc rễ, chuyển đổi các chuẩn mực xã hội có hại và trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái. Bên cạnh đó, lấy nạn nhân làm trung tâm trong các lĩnh vực chính sách, tư pháp, y tế và xã hội cũng như đủ tài chính cho chương trình nghị sự về quyền của phụ nữ, chúng ta có thể chấm dứt tình trạng bạo lực giới.

Để nâng cao nhận thức, chủ đề của năm nay là "Orange the World: Chấm dứt bạo lực đối với phụ nữ ngay bây giờ!". Màu cam là màu đại diện cho một tương lai tươi sáng hơn, không có bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái. Hãy là một phần của phong trào màu cam!

Tất cả chúng ta đều xứng đáng với một cuộc sống hạnh phúc trong sự tôn trọng, thương yêu và bình đẳng!