Cùng kiểm tra sức khỏe tài chính cá nhân của bạn

Mỗi năm, các chuyên gia khuyên bạn nên khám sức khỏe định kỳ từ 1-2 lần. Tương tự, sức khỏe của ví tiền cũng cần được chăm sóc kỹ càng để bảo đảm sự ổn định dài lâu.

Sức khỏe tài chính là thuật ngữ mô tả tình hình tài chính, bao gồm các khía cạnh như tiền mặt tiết kiệm, thu nhập để chi trả cho các chi phí cố định, giá trị tài sản ròng cá nhân… 

Việc kiểm tra sức khoẻ tài chính thường xuyên sẽ giúp bạn phát hiện ra nhiều vấn đề tiềm ẩn, đề phòng các tình huống rủi ro bất ngờ (dịch bệnh, tai nạn), đạt được những mục tiêu tài chính ngắn/dài hạn và sống ổn định hơn. Nếu có thể chủ động bảo vệ sức khỏe tài chính thì bạn sẽ không còn phải chịu áp lực quá nhiều và có thể tự chủ trong cuộc sống, sống vui và ý nghĩa hơn.

Sức khỏe tài chính không phải là một con số tĩnh. Nó thay đổi dựa trên tính thanh khoản và tài sản của một cá nhân, cũng như sự biến động giá cả hàng hóa, dịch vụ, tỷ lệ lạm phát…

Ví dụ, tiền lương của một cá nhân có thể không đổi trong khi chi phí xăng dầu, thực phẩm, thế chấp tăng lên. Mặc dù tình trạng tài chính ban đầu của họ tốt, nhưng người đó có thể mất chỗ đứng và sa sút nếu họ không bắt kịp với sự gia tăng chi phí hàng hóa.

Dưới đây là các yếu tố giúp kiểm tra sức khỏe tài chính cá nhân của bạn.

Giá trị tài sản ròng

Để tính được giá trị tài sản ròng của bạn rất đơn giản, hãy áp dụng công thức:

Tài sản đang sở hữu - Số tiền đang nợ.

Trong đó:

Tài sản sở hữu: Bao gồm tổng tài sản thanh khoản (tiền mặt, tiền trong ngân hàng…), tài sản đầu tư (chứng khoán, quỹ…), bất động sản và tài sản cá nhân (xe cộ, trang sức...).

Nợ: Tổng các khoản nợ bao gồm khoản nợ ngắn hạn (nợ tiêu dùng, hoá đơn sinh hoạt…) và nợ dài hạn (mua nhà, vay thế chấp, vay mua xe cộ…).

Thu nhập và ngân sách hàng tháng không ảnh hưởng đến giá trị ròng của bạn. Giá trị tài sản ròng cho biết số tiền thực sự bạn sở hữu, từ đó phản ánh tình trạng sức khỏe tài chính của bạn. Còn thu nhập chỉ thể hiện bạn kiếm được bao nhiêu tiền mà thôi.

Đo lường dòng tiền của bạn

Mỗi tháng chúng tôi có tiền vào và ra; đây được gọi là dòng tiền của bạn. Dòng tiền của bạn sẽ cho bạn biết liệu bạn đang chi trả trong khả năng của mình hay đang “chơi lớn”. Điều này rất quan trọng vì giá trị ròng của bạn phụ thuộc vào dòng tiền hàng tháng của bạn. Khi dòng tiền hàng tháng của bạn dương, bạn đang thêm vào giá trị ròng của mình. Khi nó âm, bạn sẽ thấy giá trị ròng của mình giảm xuống.

Dưới đây là cách đo lường dòng tiền hàng tháng của bạn:

Số tiền bạn kiếm được - Số tiền bạn chi tiêu = Dòng tiền ròng

Các chuyên gia thường khuyến nghị dòng tiền ròng của bạn ít nhất bằng 20% số tiền bạn kiếm được mỗi tháng. Ví dụ: nếu bạn kiếm được 5.000 đô la, bạn sẽ muốn đặt mục tiêu có ít nhất 1.000 đô la tiền mặt còn lại vào cuối tháng.

Muốn kiểm soát dòng tiền ra vào, đơn giản nhất, bạn chỉ cần ngồi xuống và viết ra những khoản chi tiêu, dự định tài chính cho mỗi tháng để điều chỉnh kế hoạch chi tiêu để cân đối lại tài chính cá nhân. (Tham khảo Kakeibo - Bí quyết quản lý tài chính lâu đời của người Nhật)

Tiền tiết kiệm

Tiền tiết kiệm là khoản được trích ra sau khi đã tính toán đủ các khoản chi phí cần thiết trong tháng.

Nếu bạn có khoản dư để chăm lo cho quỹ tiết kiệm/tích lũy hàng tháng thì sức khỏe tài chính của bạn khá ổn định. Khoản tiền tiết kiệm có thể giúp bạn giải quyết những khủng hoảng tiền bạc và tránh rơi vào cảnh vay mượn, nợ nần.

Một khuyến nghị phổ biến là tiền tiết kiệm nên chiếm ít nhất 20% thu nhập của bạn. Tất nhiên, nếu bạn có thể tiết kiệm nhiều hơn, điều đó thậm chí còn tốt hơn.

Bạn chỉ cần nhớ rằng, đừng hủy hoại chất lượng cuộc sống của mình để theo đuổi tỷ lệ tiết kiệm cao nhất có thể. Một số người, đặc biệt là những người muốn nghỉ hưu sớm, đã tự làm khổ mình khi cố gắng tiết kiệm hơn 50% thu nhập của họ. Thay vào đó, hãy tìm sự cân bằng với tỷ lệ tiết kiệm có trách nhiệm cũng cho phép bạn tận hưởng cuộc sống hiện tại.

Tỷ lệ nợ trên thu nhập

Để có được tỷ lệ nợ trên thu nhập (DTI), lấy tổng số tiền thanh toán nợ hàng tháng và chia cho tổng thu nhập hàng tháng (thu nhập trước thuế của bạn).

Ví dụ: giả sử bạn có tổng thu nhập hàng tháng là 6.000 đô la. Bạn có khoản thanh toán nợ hàng tháng là 950 đô la, bao gồm khoản thanh toán khoản vay sinh viên 550 đô la, khoản thanh toán xe hơi 250 đô la và khoản thanh toán thẻ tín dụng 150 đô la. DTI hàng tháng của bạn là 16%.

Nguyên tắc chung là khoản nợ của bạn có thể quản lý được nếu tỷ lệ DTI của bạn là 30% hoặc thấp hơn.

Bất kể bạn có dự định gì, hãy giữ cho DTI của bạn ở mức thấp nhất có thể có nghĩa là bạn đang tạo ra một tương lai tài chính lành mạnh bằng cách không đè nặng mình bằng nợ nần.

Các mục tiêu tài chính đã định

Tài chính của bạn có khỏe mạnh hay không cũng thể hiện qua mục tiêu bạn đặt ra. Việc bạn đạt được bao nhiều phần trăm mục tiêu cụ thể chính là thước đo chính xác nhất cho thấy sức khỏe tài chính của chính bạn đang ở mức độ thế nào.

Hãy luôn chủ động kiểm tra xem mục tiêu và thực tế của bạn có "gần nhau" hay không nhé!

Thu nhập

Thu nhập không phải là tất cả, nhưng nó chắc chắn có tác động lớn đến chất lượng cuộc sống của bạn. Điều bạn nên xem xét với thu nhập của mình là liệu nó có tăng ít nhất 3% đến 5% mỗi năm hay không (nếu ít hơn sẽ khó theo kịp lạm phát).

Mặc dù có thể có một số năm đi xuống hoặc trì trệ tùy thuộc vào hoàn cảnh cuộc sống, nhưng phần lớn, bạn sẽ kiếm được nhiều tiền hơn khi bạn có thêm kỹ năng và kinh nghiệm.

Không có một con số duy nhất nào có thể cho bạn biết chính xác nhất về sức khỏe tài chính của mình, nhưng khi bạn đặt nhiều phép đo lại với nhau, bạn sẽ thấy mình đang làm tốt ở đâu và có thể cải thiện ở đâu.