Xanh tươi khu vườn trong chậu

Trồng cây trong chậu/thùng/hộp… trong nhà, ban công hay sân thượng không phải chuyện mới. Ngày nay, nó dường như trở thành một xu thế đi cùng với cụm từ “nông nghiệp đô thị”.

Đôi khi chúng ta nhìn thấy một khu vườn xinh xắn, hay một góc xanh xinh tươi của một ai đó trên các phương tiện truyền thông, hay mạng xã hội, chúng ta trầm trồ và thậm chí là khát khao. Tôi cũng giống như bạn, và lúc ấy tôi nghĩ “mình cũng có thể làm được”. Nhưng thực tế thường không như chúng ta tưởng tượng. Nhiều trường hợp lúc trồng/hoặc mang cây về xanh tươi tốt nhưng chỉ thời gian sau là cây có hiện tượng chết dần. Vì thế, làm gì chúng ta cũng cần phải hiểu về nó. Mọi thứ đều bắt đầu từ những điều cơ bản.

Câu chuyện hôm nay sẽ là “khu vườn trong chậu”. Do vậy, dù là bạn trồng loại cây gì (rau, củ, trái cây hay hoa cảnh…) thì cần luôn nhắc mình nhớ cụm từ “cây trồng trong chậu” để có những lựa chọn phù hợp. Một vài chia sẻ những hiểu biết cá nhân trong khuôn khổ bài viết này mong là sẽ giúp ích cho những ai yêu làm vườn.

Là cây trồng trong chậu nên cây đòi hỏi cần được chăm sóc nhiều hơn so với cây trồng trong vườn với đất nền tự nhiên.

Cần Phân Biệt Sự Khác Nhau Của Đất Vườn Với Đất Trồng Trong Chậu

Đất vườn có khả năng tự thoát nước tốt. Các thành phần dinh dưỡng được tạo ra nhờ quá trình trao đổi chất tự nhiên từ hệ thống các vi sinh vật có sẵn trong đất và đặc biệt là các khoáng chất trong đất. Trong khi đó đất trồng chậu có môi trường hẹp, đất thiếu (hoặc không có) khoáng chất và vi sinh vật. Do đó, dinh dưỡng nuôi cây có được không đến từ tự nhiên mà do chúng ta tự tạo nên lúc bắt đầu làm đất và cung cấp bổ sung trong quá trình trồng cây.

Mỗi một loại cây có một công thức đất trồng riêng, cây thân thảo thì ưa đất ẩm và độ tơi xốp cao, những cây mọng nước phải trồng trong đất tơi xốp hạt lớn, bền vững đảm bảo độ thoát nước. Vậy nên, chúng ta phải phối trộn đất phù hợp để có độ tơi xốp khi trồng.

Về Điều Kiện Môi Sinh

Nếu như ánh sáng và hệ thống thoát nước tới từ tự nhiên, chúng ta không cần can thiệp nhiều ở đất nền tự nhiên thì với việc trồng cây trong chậu cần đảm bảo đất tơi xốp nhằm tạo không khí trong đất hay nói cách khác là tạo ra nhiều lỗ thở cho rễ của cây, đồng thời thoát nước tốt. Đặc biệt là yếu tố ánh sáng: môi trường đặt cây trồng khác nhau sẽ mang tới lượng ánh sáng khác nhau như trồng ở ban công, cửa sổ hay tầng thượng… dựa vào đây để có cách xử lý phù hợp.



Đất vườn sau thời vụ chỉ cần cải tạo nhẹ, hoặc không cần nếu canh tác theo kiểu nông nghiệp tự nhiên thì đất trồng chậu sau thời vụ cần thay/làm lại đất mới với kết cấu đất phù hợp với cây trồng. Thậm chí trong quá trình trồng cây, luôn cần bổ sung dưỡng chất nuôi cây do quá trình rửa trôi và lượng dinh dưỡng cố định ban đầu từ đất đã được cây sử dụng.

Những Lưu Ý Nhỏ Khi Bắt Đầu Kế Hoạch Trồng Cây Trong Chậu

1. Đầu tiên, quan trọng nhất và không thể thiếu đó là lựa chọn chậu trồng phù hợp. Hiện nay trên thị trường có nhiều kiểu dáng cũng như chất liệu chậu trồng. Nhưng môi trường và sở thích là hai yếu tố để ta lựa chọn chậu phù hợp. Ví dụ nếu là môi trường ngoài trời quanh năm thì chậu đất nung là lựa chọn tốt nhất. Chậu nhựa sẽ dễ dàng bị hủy hoại trong thời gian ngắn. Nếu là “khu vườn” trên sân thượng hay “khu vườn” ngoài hàng hiên thì những tấm pallet gỗ là lựa chọn hợp lý và cũng rất “môi trường”.

- Kiểm tra, đánh giá khả năng thoát nước của bồn chậu tránh cây bị ứ nước, ngập úng

- Kiểm tra đáy chậu có bằng phẳng khi đặt chậu được cân bằng, không chênh lệch làm ảnh hưởng tới cây

2. Vì cây trồng trong chậu vốn cần thoát nước, nhưng bên cạnh đó lại cũng rất dễ rửa trôi dinh dưỡng nên ta có thể thêm một vùng đệm an toàn cho dinh dưỡng của cây bằng cách lót thêm dưới đáy chậu một tấm lưới hay vài viên đá/đất nung vỡ… để hạn chế đất cũng như dinh dưỡng “chạy trốn” sau mỗi lần tưới nước cho cây.

3. Nếu lựa chọn trồng trong chậu không phải rau anh hay hoa mà là cây ăn quả thì nên lựa chọn cây trồng nhỏ hơn so với cây được trồng ngoài đất nền tự nhiên. Và vì hệ sinh thái của cây trồng trong chậu thiếu phong phú nên ta cũng cần quan sát kỳ sinh trưởng của cây để giúp cây thụ phấn bằng tay.

4. Thiết lập chế độ sẵn sàng bảo vệ cây. Cây trồng trong chậu nên đòi hỏi cây được chăm sóc cẩn thận và nhiều hơn cây trồng trên đất nền tự nhiên. Tùy vào điều kiện thời tiết và môi trường đặt chậu cây mà chúng ta linh hoạt trong việc chăm sóc cây bằng việc di chuyển để bảo vệ cây trồng của mình. Làm lưới che cây tránh ánh nắng chiếu trực tiếp hoặc mưa lớn tránh cháy lá, úng cây...

5. Để kiểm tra độ ẩm của cây hãy dùng ngón tay đặt lên bề mặt đất trồng cây để cảm nhận rõ vì đôi khi nhìn bằng mắt thường sẽ thiếu chính xác. Với những cây không ưa nước thì cảm nhận mát tay là đảm bảo cây vẫn đủ nước. Mỗi lần tưới nước bạn cũng nên có khoảng nghỉ để kiểm tra độ thấm.

Đây cũng là cách để kiểm soát mức độ của việc ta cung cấp độ ẩm cho cây. Dưới đáy mỗi chậu cây nên có một khay/đĩa nhằm tiết kiệm và giữ lại lượng nước thoát ra ngoài mang theo đất và chất dinh dưỡng. Không chỉ vậy, khay này còn giúp giữ vệ sinh chung nơi trồng cây của bạn.

6. Tùy vào loại cây mà có kế hoạch “trẻ hóa” cho cây. Ví dụ: với cây cảnh lâu năm, để tránh rễ bị bó vào chậu và bít lỗ thở của cây, hàng năm ta có thể cắt tỉa rễ bằng cách lấy nguyên bầu cây và dùng dao sắc cắt vòng quanh lớp mỏng bên ngoài của bầu cây (gồm cả rễ và đất) cũng có thể chỉ cần tỉa bớt rễ, hoặc có thể thay chậu cho cây với chế độ làm mới đất với đầy đủ chất dinh dưỡng. Thỉnh thoảng, cũng cần có chế độ cắt tỉa cho cây.

7. Và cuối cùng, dù là trồng cây gì thì tốt nhất nên lựa thời điểm trồng cây theo đúng mùa vụ để đảm bảo cây sống và phát triển khỏe mạnh. Nếu không, lựa chọn mùa xuân với tiết trời ẩm để cây dễ ra rễ và phát triển.

Một khu vườn nhỏ xinh với sắc hoa rực rỡ, hay đơn giản chỉ là những chậu thảo mộc vừa làm xanh mát căn nhà vừa cung cấp gia vị món ăn gia đình yêu thích. Còn chờ gì nữa, chúng ta lên kế hoạch để có khu vườn trong chậu thôi!