Không dung nạp lactose và dị ứng sữa thường bị nhầm lẫn và được cho là giống nhau. Tuy nhiên, chúng thực sự mô tả hai vấn đề tiêu hóa khác nhau và cách chúng ảnh hưởng đến cơ thể bạn rất khác nhau.
Không Dung Nạp Lactose Hay Dị Ứng Sữa?
Không dung nạp lactose liên quan đến hệ tiêu hóa: Đây là do cơ thể bạn không tạo ra lactase, loại enzyme cần thiết để tiêu hóa lactose (đường trong sữa). Thay vì tiêu hóa bình thường trong dạ dày và ruột non của bạn, đường lactose không được tiêu hóa sẽ di chuyển vào ruột kết, nơi nó bị vi khuẩn phân hủy và gây ra đầy hơi. Nó có thể khó chịu, nhưng không nguy hiểm.
Không dung nạp lactose có thể do di truyền hoặc có thể do tổn thương ruột non do nhiễm vi rút hoặc vi khuẩn.
Dị ứng sữa liên quan đến hệ thống miễn dịch: Nếu bạn mắc phải chứng bệnh này, cơ thể bạn sẽ phản ứng với các protein trong sữa và các sản phẩm từ sữa khác như thể chúng là những kẻ xâm lược nguy hiểm. Nó giải phóng các chất gây ra các triệu chứng dị ứng. Phản ứng dị ứng này có thể từ nhẹ (phát ban) đến nặng (khó thở, mất ý thức).
Dị ứng sữa là dị ứng thực phẩm phổ biến nhất ở trẻ em, ảnh hưởng đến hơn 2% trẻ em dưới 3 tuổi.
Triệu Chứng Của Không Dung Nạp Lactose Và Dị Ứng Sữa
Một số triệu chứng của chứng không dung nạp lactose và dị ứng sữa có thể giống nhau:
- Tiêu chảy
- Nôn trớ
- Đầy hơi, chướng bụng
- Đau bụng
- Rối loạn tiêu hóa
Nhưng dị ứng sữa cũng có thể gây ra phản ứng ở các bộ phận khác của cơ thể bạn:
- Phát ban, mẩn ngứa
- Sưng, thường ở môi và mặt
- Thở khò khè
- Cổ họng căng cứng, khó nuốt
- Có thể có máu trong phân (phân) quá, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh.
- Sốc phản vệ, đây là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng, đe dọa đến tính mạng và thường bắt đầu vài phút sau khi bạn ăn thực phẩm mà bạn dị ứng, nhưng đôi khi nó có thể xảy ra hàng giờ sau đó. Nó thường liên quan đến nhiều triệu chứng ở nhiều bộ phận trên cơ thể bạn cùng một lúc.
Chẩn Đoán Không Dung Nạp Lactose Và Dị Ứng Sữa
Lời khuyên của bác sĩ là đừng bao giờ tự chẩn đoán. Thay vào đó hãy tới các cơ sở ý tế, tại đó các bác sĩ sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ tình trạng bằng các cách thức sau đây:
Không dung nạp lactose
Khi nghi ngờ có vấn đề về không dung nạp lactose, bác sĩ có thể sẽ giảm hoặc đề nghị loại bỏ lactose khỏi chế độ ăn từ 1 – 2 tuần để theo dõi. Bác sĩ sẽ yêu cầu tiến hành một hay nhiều xét nghiệm sau:
- Kiểm tra hơi thở bằng hydro: Bạn sẽ uống một chất lỏng có chứa nhiều đường lactose. Sau đó, hydro trong hơi thở của bạn sẽ được đo đều đặn. Nếu bạn không tiêu hóa lactose, nó sẽ bị phân hủy trong ruột kết, giải phóng hydro có thể được phát hiện trong hơi thở của bạn.
- Kiểm tra phân. Đường lactose không được tiêu hóa cũng làm tăng lượng axit trong phân. Các bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm này để chẩn đoán tình trạng không dung nạp lactose ở trẻ nhỏ.
- Xét nghiệm dung nạp lactose: Bạn sẽ uống chất lỏng có chứa nhiều lactose. Sau khoảng 2 giờ, bạn sẽ được đo lượng glucose (đường) trong máu. Nếu mức đường của bạn không tăng, bạn không tiêu hóa được đường lactose trong sữa.
Dị ứng sữa
Bác sĩ sẽ chẩn đoán dị ứng sữa dựa trên các triệu chứng lâm sàng đồng thời thu thập tiền sử và thực hiện các xét nghiệm dị ứng:
- Thử nghiệm chích da: nếu vùng da thử nghiệm sưng đỏ trong vòng 15-20 phút, chứng tỏ đã xảy ra phản ứng dị ứng sữa.
- Xét nghiệm máu: nhằm tìm kiếm kháng thể IgE được tạo ra khi cơ thể tiếp xúc với các chất gây dị ứng.
Sống Chung Cùng Không Dung Nạp Lactose Và Dị Ứng Sữa
Đối với cả hai vấn đề này, bạn sẽ cần tránh hoặc hạn chế hầu hết các sản phẩm từ sữa.
Không dung nạp lactose có thể dễ dàng kiểm soát, chủ yếu bằng cách hạn chế lượng thức ăn và đồ uống từ sữa mà bạn tiêu thụ. Bạn cũng có thể thử kem và sữa giảm lactose, hoặc uống bổ sung enzyme lactase khi bạn ăn các sản phẩm từ sữa để giúp cơ thể tiêu hóa lactose.
Nếu bị dị ứng sữa, bạn cần đọc nhãn và tránh thực phẩm có thành phần sữa, bao gồm các thành phần casein, whey, lactulose, lactalbumin và ghee.
Ngoài ra hãy bổ sung canxi bằng nhiều loại thực phẩm không chứa sữa có hàm lượng canxi cao, bao gồm rau bina, quả hạnh và các loại rau lá xanh đậm.
Quan trọng nhất, khi bạn hoặc người thân có các triệu chứng dị ứng sữa hoặc không dung nạp lactose, hãy tìm tới các chuyên gia y tế, họ sẽ chẩn đoán, điều trị và tư vấn cho bạn cách tốt nhất để tránh dùng sữa trong khi vẫn duy trì chế độ dinh dưỡng tốt cho sức khỏe.
About the author
S. Reen