Yên ả Pù Luông

Khi đứng trên đỉnh Mũi giáo huyền thoại của dân chạy bộ giải VJM và phóng tầm mắt ngạo nghễ ngắm nhìn thung lũng tuyệt đẹp phía dưới, một mảnh ghép hoàn hảo được tạo nên bởi những thửa ruộng chín vàng điểm xuyết những chấm xanh trông như một tấm khăn lụa vuông mềm mại, tôi thầm nhủ sẽ sớm quay lại nơi này để không phải đổ mồ hôi trên những sải chân chạy vội vã mà chỉ ung dung sống chậm những ngày an yên giữa thiên nhiên thanh bình.

Nhắc đến Thanh Hóa, người ta chỉ nghĩ đến biển Sầm Sơn luôn đầy ắp du khách mỗi khi hạ về mà quên mất vùng đất này còn mang vẻ đẹp đầy hoang sơ với sương mây bao phủ, với ruộng bậc thang trải dài trên những triền núi, với những con suối uốn quanh, với những mái nhà sàn lấp ló bên những quả đồi. Đó chính là khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, nơi đang trở thành điểm đến mới cho những người yêu thích vẻ đẹp mộc mạc của tự nhiên và muốn tránh xa chốn bụi trần của phố phường chật hẹp.

Chúng tôi đến Pù Luông vào một ngày giữa tháng 6, khi cái nắng Lào khắc nghiệt của miền Trung như hòn than tỏa ra nhiệt lượng thiêu đốt vạn vật. Mặc dù Pù Luông chỉ cách Hà nội khoảng 160km nhưng do địa hình quanh co và nhiều khúc cua nên phải mất tầm 4 tiếng xe mới tới địa điểm nghỉ dưỡng nằm ở huyện Bá Thước. Trải qua một chặng đường dài cộng với nắng nóng nên ai nấy trong nhóm đều thấm mệt. Sau bữa trưa ăn vội và nhận phòng, chúng tôi quăng mình vào giấc ngủ ngon không mộng mị trong một không gian trong trẻo và yên bình. Tỉnh dậy khi bóng nắng đã nhạt, một cơn mưa chiều bất chợt trút xuống như nước khiến cho Pù Luông bỗng chốc thay da đổi thịt và mát mẻ như làn da cô thôn nữ đang độ xuân thì. Rất nhanh như cách nó đến, cơn mưa qua đi và để lại bầu không khí thanh mát quyện hòa giữa mùi của đất, của lá mục, của cỏ dại và của hơi nước khiến cho lữ khách mê mải hít căng lồng ngực cái hương vị rất tinh khiết chỉ có ở nơi khuất xa phố thị này.

Là khu bảo tồn thiên nhiên lớn nhất miền Bắc, bao quanh Pù Luông là những cánh rừng già nguyên sinh và hoang sơ, những thửa ruộng bậc thang xanh ngắt khi đang thì con gái hay vàng óng như những dải lụa mềm ôm lấy núi đồi tựa một kiệt tác của tạo hóa mỗi độ tháng 5 hay tháng 9, tháng 10 về. Với độ cao trên 1000m so với mực nước biển, Pù Luông quanh năm có một bầu không khí vô cùng mát mẻ, trong lành, một nơi lý tưởng để bạn có thể nghỉ ngơi và tái tạo lại năng lượng sau những ngày căng thẳng, mệt mỏi ở thành phố.

Không quá xa xôi, nhưng Pù Luông như thuộc về một thế giới khác, không xô bồ, không bon chen, và chưa bị thương mại hóa một cách đáng tiếc như nhiều vùng đất đẹp đẽ khác của Việt nam. Nơi đây hàng năm cũng là điểm đến của hàng nghìn người yêu thích chạy bộ từ khắp mọi miền trên thế giới đổ về tham gia giải chạy địa hình VJM (Vietnam Jungle Marathon) được tổ chức vào giữa tháng 5. Và đó thực sự là những ngày hội của người dân Pù luông khi họ được chứng kiến một không khí náo nhiệt có thể là duy nhất trong năm trên mảnh đất vốn luôn yên bình này. Còn gì tuyệt vời hơn khi đến đây, dù với bất cứ mục đích gì, ta luôn được Pù Luông vỗ về và bao bọc bằng cái sắc xanh tươi mát của núi rừng, bằng những triền ruộng bậc thang trải dài, và bằng sự chân chất nồng hậu của bà con các dân tộc Thái, Mường.

Khi chúng tôi đến, lúa đã gặt xong, những cánh đồng vàng óng trước đó đang được dẫn nước vào để chuẩn bị cho vụ mùa mới. Những thửa ruộng bậc thang mênh mang đầy ắp nước được nhuộm hồng ngọt ngào dưới ánh bình minh rồi thoắt sau, lại bàng bạc óng ánh dưới nắng sớm ban mai. Bầu trời xanh ngắt được tô điểm bằng những áng mây trắng muốt và mềm mại trôi lững lờ. Tiếng chim hót vang rộn rã đầy hoan ca quanh mái hiên báo hiệu một ngày mới bắt đầu. Cho dù bạn có luôn là con sâu ngủ ở chốn thị thành thì Pù Luông, với ma lực đặc biệt của mình, có thể biến bạn thành người nông dân thức dậy sớm nhất và nhẩn nha thưởng thức bức tranh kỳ diệu của tạo hóa mở ra mênh mang trước mắt mình. Nếu không, một giấc ngủ sâu và dài cũng chẳng khiến bạn áy náy nhiều vì ta lại được tiếp thêm bao sinh lực mới để sẵn sàng bước tiếp vào vòng xoáy bôn ba của cuộc đời.

Pù Luông luôn nóng gắt lúc trưa hè nhưng khi chiều buông lại mát mẻ, dễ chịu vô cùng. Những cơn mưa bất chợt là ly nước mát lạnh làm đã đời cơn khát của cây, của đất và của người dưới cái nắng khốc liệt của miền Trung. Xế chiều, những giọt nắng vàng rơi dịu dàng bên những thửa ruộng còn chưa kịp gặt, nắng xiên chênh chếch phủ sẫm một mảng núi phía trước mặt và phản chiếu như gương trên những cánh đồng ăm ắp đầy nước. Xa xa, một vài vạt khói lam chiều của người nông dân đang đốt đồng lan toả quyện lẫn mùi của núi rừng. Thong dong cuốc bộ cùng cô bạn và con gái bé nhỏ quanh khu nghỉ dưỡng và rảo bước trên con đường đất nối liền các bản làng, ngắm chiều đang kéo về khắp thôn bản thanh bình, Pù Luông cứ khiến tôi mê mẩn dù đây không phải là mùa đẹp nhất. Đường quê cong lượn giữa núi đồi lặng yên thoang thoảng mùi rơm rạ. Những guồng nước ngày đêm chăm chỉ mang nước tới ruộng đồng. Bọn trẻ trong làng đạp xe hồn nhiên chào hỏi du khách với nụ cười trong trẻo; những người nông dân sau ngày làm đồng thong thả dắt trâu về nhà, lũ chó tha thẩn đùa nghịch bên vệ đường mà chẳng hề sợ người lạ; vài đôi trẻ đang yêu sánh bước bên nhau và hạnh phúc lứa đôi như bị cái khung cảnh hữu tình này của Pù Luông vun đắp thêm bao men nồng.

Nếu có nhiều thời gian và ưa thích các hoạt động khám phá mạo hiểm, bạn có thể đăng ký tham gia dịch vụ trekking quanh khu bảo tồn được cung cấp tại chính các cơ sở nhà nghỉ và khách sạn nơi bạn lưu trú. Cung đường trekking chính có độ dài khoảng hơn 20 km dẫn bạn men theo những thửa ruộng bậc thang, lội qua những con suối, đi vào những bản làng xa xôi và mục thị cuộc sống tuy thiếu thốn nhưng bình dị và đầy ắp tiếng cười của đồng bào sống trong vùng lõi của khu bảo tồn. Pù Luông có núi, có rừng, có sông, có ruộng, có phong cảnh kỳ vĩ nhưng cũng rất đỗi nên thơ, cho nên chắc chắn sẽ làm hài lòng mọi ước muốn của du khách.

Vì vẫn giữ được nét mộc mạc và hoang sơ nên Pù Luông không có nhiều các homestay mọc lên như nấm và chưa có nhiều dịch vụ khác đi kèm. Các bạn có thể nghỉ tại các nhà dân trong bản với giá hợp lý. Nếu muốn sang chảnh, hầu hết du khách sẽ chọn ở tại Pù Luông Retreat, một tổ hợp nghỉ dưỡng kết hợp du lịch sinh thái của vùng. Được thiết kế hài hòa với thiên nhiên, Pù Luông Retreat mang phong cách cổ điển với lối kiến trúc nhà sàn, mái lợp cọ nên nghỉ ở Pù Luông Retreat luôn có cảm giác an nhiên, tự tại. 

Mọi góc nhỏ của nơi đây đều rất nên thơ và đẹp để du khách có thể chụp hàng trăm bức ảnh sống ảo mà không biết chán. Những khung cửa sổ bằng cọ đầy thơ mộng nhìn ra những khu vườn xanh thẫm màu lá. Những hàng hiên rộng bằng gỗ bao quanh những thửa ruộng bậc thang là nơi lý tưởng để ngắm những bình minh rực rỡ và những hoàng hôn đầy luyến lưu. Bể bơi vô cực tràn mở ra dãy núi hùng vĩ và mây vờn trước mặt, với làn nước trong mát chảy từ trên núi xuống để du khách có thể thực sự giao hòa với đất trời. Những chi tiết đó làm cho Pù Luông Retreat thành một điểm nhấn và là nơi dừng chân nghỉ dưỡng hoàn hảo khi bạn khám phá Pù Luông. Chính vì vậy, phòng ở đây lúc nào cũng kín và phải đặt trước hàng tháng, thậm chí hàng năm.

Chúng tôi tạm biệt Pù Luông sau khi đã có những ngày sống thực sự hòa mình với thiên nhiên. Ngày rời đi, nắng vàng óng trải dài trên những thửa ruộng lúa bậc thang, gió ngàn xôn xao trên những cánh rừng ven đường, chúng tôi lưu luyến vẫy chào Pù Luông đầy nuối tiếc, lòng vẫn thầm mong có ngày được trở lại, để được thấy những bản mường nơi đây ngày một thay da đổi thịt, nhưng vẫn giữ trọn những nét hoang sơ và dung dị của núi rừng.

Một số lưu ý khi đi Pù Luông

• Có thể đến Pù Luông từ đường mòn Hồ Chí Minh, rẽ phải ở thị trấn Cẩm Thủy rồi đến thị trấn Cành Nàng. Đi qua cầu La Hán theo đường 15C, khoảng 15km là tới Pù Luông Retreat. Hoặc bạn có thể đi theo cung Hà Nội – Hòa Bình – Mai Châu, rồi rẽ đường 15C chạy dọc sông Mã để tới khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông.
• Nhiệt độ tại Pù Luông luôn thấp hơn so với một số khu vực lân cận nên các bạn nhớ chuẩn bị đồ giữ ấm phòng khi mưa lạnh hoặc tham gia các hoạt động buổi tối. Ngoài ra nên mang theo đèn pin và kem chống côn trùng nếu định đi trekking.
• Cảnh sắc đẹp nhất tại Pù Luông là từ tháng 3 (lúa xanh) và tháng 5 (lúa chín đợt một), cuối tháng 9 đầu tháng 10 (lúa chín đợt hai), do đó hãy cân nhắc để có thể tận hưởng trọn vẹn được vẻ đẹp của những mùa khác nhau.
• Các hoạt động khám phá khác ngoài trekking có đi thuyền kayak trên suối Hiêu, tham quan Thác Mây. Nếu đến đây vào thứ 5 hay chủ nhật thì đừng bỏ lỡ cơ hội tham quan chợ phiên phố Đòn. Đây là nơi giao thương hàng hóa và giao lưu đời sống của bà con các dân tộc Kinh, Thái, Mường trên địa bàn. Tại đây, du khách có thể thưởng thức các món địa phương, mua một số món đồ thủ công lưu niệm như khăn, mũ, quần áo và thực phẩm.
• Đặc sản nhất định phải thử: gà đồi, vịt Cổ Lũng, ốc núi, măng đắng, măng chua, rau rừng, cơm lam, nộm hoa chuối…
• Một số nơi nghỉ: Nếu mức tài chính vừa phải thì du khách có thể chọn các homestay với giá cả phải chăng như: Pù Luông RiceRoad, Pù Luông Tree house, Thơ Hà, Dũng Xuân, Pù Luông Hostel… Sang hơn, bạn có thể lựa chọn những nơi nghỉ chân tuyệt đẹp với view rừng, ruộng bậc thang như: Puluong Retreat, Pu Luong Eco Garden, Pu Luong Nature Bungalows, Bản Hươu Garden Lodge...