Oscar 2021: Một mùa Oscar đáng ghi vào lịch sử

(Ảnh: IndieWire/AP)

Lễ trao giải Oscar vừa kết thúc, những người yêu phim và giới phê bình vẫn không thể ngừng bàn tán về những chiến thắng lịch sử, lần đầu tiên một phụ nữ da màu chiến thắng giải đạo diễn xuất sắc nhất, lần đầu tiên một nữ diễn viên da màu đoạt giải nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất, và còn rất nhiều những điều thú vị, “đầu tiên” khác khiến lễ trao giải này xứng đáng được ghi danh vào lịch sử phim ảnh. 

Oscar của những chiến thắng lịch sử

Người ta vẫn chưa quên được chiến thắng bất ngờ của “Parasite” năm ngoái, một bộ phim Hàn Quốc và là bộ phim không-thuộc-về Hollywood đầu tiên giành giải phim xuất sắc nhất, thì năm nay, Châu Á giành được chiến thắng thậm chí huy hoàng hơn. Nói Oscar lần thứ 93 là đêm tôn vinh những nhà làm phim Châu Á cũng không phải nói quá. Nữ đạo diễn Chloé Zhao chính thức trở thành đạo diễn nữ thứ hai trong lịch sử 93 năm Oscar sau Kathryn Bigelow 11 năm trước với phim “The Hurt Locker”, chiến thắng giải Nữ đạo diễn xuất sắc nhất và là phụ nữ da màu (Zhao là người Trung Quốc) đầu tiên nhận giải thưởng cao quý này. Cùng với đề cử hạng mục này còn có Emerald Fennell với bộ phim được giới phê bình không tiếc lời khen ngợi “Promising Young Woman”, cũng lại là một nữ đạo diễn khác. Zhao khi được đề cử hạng mục này đã đủ gây sự chú ý lớn, bởi “Nomadland” mới chỉ là bộ phim thứ hai trong sự nghiệp của nữ đạo diễn gốc Trung này.

(Chloé Zhao - Ảnh: Matt Petit/A.M.P.A.S.|Getty Images)

Một người phụ nữ Châu Á khác cũng trở thành tâm điểm của sự chú ý tối qua là nữ diễn viên gạo cội Hàn Quốc Youn Yuh-jung, khi bà chiến thắng giải nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất với vai diễn một bà ngoại người Hàn đến ở cùng gia đình nhập cư Mỹ của người con gái. Chiến thắng này có ý nghĩa rất lớn với điện ảnh Hàn, bởi Youn chính thức là nữ diễn viên đầu tiên giành giải thưởng Oscar danh giá. Nữ diễn viên có lẽ là một trong những điểm sáng bởi chính bài phát biểu hài hước được bà truyền tải dõng dạc bằng tiếng Anh, cùng với “lời chào” thân tình gửi đến nhà sản xuất chính bộ phim “Minari” bà đóng – diễn viên Brad Pitt. 

(Youn Yuh-jung và Brad Pitt - Ảnh: Chris Pizzello| Getty Images)

Oscar cũng có những chiến thắng âm thầm khi Steven Yeun, nam diễn viên chính phim “Minari” trở thành nam diễn viên người Mỹ gốc Á đầu tiên được đề cử nam diễn viên chính xuất sắc nhất và Riz Ahmed trong phim “Sound of Metal” là diễn viên Hồi giáo đầu tiên được đề cử cho cùng hạng mục. Dù cuối cùng giải này được trao cho nam diễn viên gạo cội Anthony Hopkins cho vai diễn của ông trong bộ phim “The Father: Ở tuổi 83, ông là người lớn tuổi nhất còn sống giành giải Oscar trong lịch sử. 

(Ảnh: Sony Pictures Classics)

Một trong những chiến thắng quan trọng cũng không thể bỏ lỡ là chiến thắng dành cho hai stylist đứng sau bộ phim “Ma Rainey’s Black Bottom”, đây chính thức là những người chiến thắng gốc Phi đầu tiên ở hạng mục Hóa trang xuất sắc nhất.

(Từ trái sang: Mia Neal, Jamika Wilson và Sergio Lopez-Rivera, người chiến thắng Giải thưởng Hóa trang xuất sắc nhất “Ma Rainey’s Black Bottom”- Ảnh: Chris Pizzello)

 “Nomadland”, “Mank” và … Netflix

Oscar lần thứ 93 chắc chắn sẽ được nhớ đến bởi sự đồng đều của những bộ phim quan trọng nhất năm 2020 đến mức khó có thể đoán được bộ phim nào sẽ giành được chiến thắng cho đến tận phút cuối. Trước lễ trao giải, “Mank” đứng đầu danh sách đề cử với 10 đề cử ở nhiều hạng mục quan trọng, theo đó là phim “The Father, Judas and The Black Messiah”, “Minari”, “Sound of Metal” và “The Trial of the Chicago 7”, mỗi phim 6 đề cử. “Mank” là một bộ phim đặc biệt khi nói về chính Hollywood một thời hoàng kim thông qua khắc họa chân dung biên kịch nghiện rượu J. Mankiewicz trong quá trình hoàn thiện kịch bản phim "Citizen Kane." Dù nhiều người dự đoán Mank sẽ giành được kha khá những giải quan trọng, nhưng cuối cùng bộ phim này chỉ thắng giải Oscar cho thiết kế và hình ảnh. 

(Amanda Seyfried trong vai Marion Davies và Gary Oldman vai Herman Mankiewicz phim Mank- Ảnh: Everett Collection)

Bộ phim được tôn vinh năm nay là “Nomadland”, chiến thắng này được coi là nỗ lực hiển nhiên của Hollywood trong việc thể hiện sức mạnh của điện ảnh và tính không biên giới của nó, nhất là trong bối cảnh dịch bệnh Covid cũng như làn sóng thù ghét người Châu Á. Nhưng ngoài vấn đề đó, “Nomadland” chắc chắn là một cuốn phim đẹp khi khắc họa chân dung thực tại của rất nhiều người ở miền Tây nước Mỹ. Nữ diễn viên Frances McDormand với vai diễn thuyết phục đã chiến thắng giải nữ diễn viên chính xuất sắc nhất. 

(Frances McDormand phim Nomadland - Ảnh: Joshua Richardson/ Searchlight pictures)

Đã qua lâu rồi thời khán giả và giới phê bình hoài nghi về tính nghệ thuật của những bộ phim được sản xuất bởi các công ty nền tảng chiếu phim trực tuyến, vì nếu không Netflix đã không thể giành được đến 36 đề cử với 17 phim, và chính thức lập lên lịch sử Oscar với 7 chiến thắng chung cuộc cho phim hoạt hình ngắn hay nhất, phim tài liệu hay nhất….thậm chí có hai phim lọt vào danh sách đề cử phim xuất sắc nhất, trong đó có “Mank”. Bên cạnh đó, “Nomadland” cũng ra mắt trên kênh trực tuyến khác là Hulu ngoài các rạp chiếu thông thường.

Những điểm nhấn khác

Đại dịch Covid để lại tác động kinh hoàng tới ngành công nghiệp điện ảnh nói chung, khi các rạp chiếu phim đồng loạt đóng cửa, nhiều bộ phim hoặc bị hoãn chiếu, hoặc chuyển qua chiếu trên kênh trực tuyến. Và chính lễ trao giải Oscar cũng không phải ngoại lệ. Buổi lễ trao giải bị hoãn đến 2 tháng, và năm nay diễn ra cũng thiếu vắng luôn những người dẫn chương trình như lệ thường. Thay vì phát biểu qua Zoom như những lễ trao giải quan trọng khác trong năm nay, giải Oscar rõ ràng có sự tiến triển khi tổ chức ở hai địa điểm cùng lúc để những người thắng cuộc có thể phát biểu trực tiếp. Một ở Rạp Dolby (Hollywood) và một ở Union Station (Los Angeles), một số đề cử khác cũng tham gia từ London và Paris. Tất nhiên tất cả khách mời tham dự sẽ phải trải qua bước xét nghiệm Covid-19 trước lễ trao giải.

Một điểm nhấn đặc biệt khác là việc lựa chọn đa dạng ngôn ngữ hơn năm nay. Nếu trước đây tiếng Anh là ngôn ngữ chính, thì trong buổi lễ trao giải Oscar lần thứ 93, đạo diễn của phim giành giải Oscar năm ngoái “Parasite” Bong Joon Ho giới thiệu đề cử giải đạo diễn xuất sắc nhất bằng tiếng Hàn mà không có phần lời dịch, cho đến khi nữ đạo diễn của “Nomadland” được xướng tên.

Bên cạnh đó, không nằm ngoài mong đợi của người hâm mộ, nữ diễn viên đạt giải Oscar Marlee Matlin đã giới thiệu đề cử và công bố giải phim tài liệu xuất sắc nhất “My Octopus Teacher” bằng ngôn ngữ ký hiệu (do Marlee là diễn viên khiếm thính). Bộ phim kể lại mối liên hệ cảm xúc kì lạ giữa một nhà tự nhiên học và cô nàng bạch tuộc nhỏ sống ở vùng biển Western Cape. Marlee cũng là diễn viên khiếm thính đầu tiên giành giải Oscar vào năm 1986 cho vai diễn trong phim “Children of a Lesser God.”

(Phim My octopus teacher - Netflix)

Lễ trao giải năm nay cũng được dành để tưởng niệm những ngôi sao đã qua đời trong năm 2020, một trong số đó là hai ngôi sao từ Ấn Độ. The Warrior, The Namesake, Slumdog Millionaire, The Amazing Spider-Man, Life Of Pi, Jurassic World và Inferno là những bộ phim tạo dựng tên tuổi cho nam diễn viên nổi tiếng Ấn Độ Irrfan Khan với màn ảnh thế giới. Ông qua đời bất ngờ vào năm 2020. Bhanu Athaiya, là người Ấn đầu tiên giành giải Oscar cho bộ phim “Gandhi” của đạo diễn Sir Richard Attenborough. 

Lời tri ân cũng ghi dấu ấn đậm nét không kém, là của nữ diễn viên, đạo diễn Regina King, khi cô phản hồi về cáo buộc với cựu cảnh sát Derek Chauvin với cái chết của George Floyd. Sự kiện này đã gây ra nhiều khó khăn cho Regina King trong năm vừa qua, và đây cũng chính là cách Oscar đảm bảo mình đã sử dụng tiếng nói cho những vấn đề khủng hoảng toàn cầu.