Làm thế nào để bạn khám phá xu hướng tính dục của mình?

Bạn luôn cho rằng mình chỉ bị thu hút về mặt tình cảm và tình dục với nữ giới, nhưng gần đây bạn lại có những giấc mơ “ướt át” với một người đàn ông. Hoặc bạn cảm thấy mình có thể yêu cả nam lẫn nữ và đang cố gắng tìm kiếm một “nhãn dán” phù hợp cho câu hỏi “Rốt cuộc tôi là ai?” Dù lý do là gì, nếu bạn đang tìm cách khám phá xu hướng tính dục của mình thì bạn đã đến đúng nơi rồi.

Xu Hướng Tính Dục Là Gì?

Theo Planned Parenthood, xu hướng tính dục (sexual orientation) nghĩa là chúng ta bị thu hút về mặt tình cảm hoặc tình dục với một đối tượng nào đó. 

Dưới đây là một số đặc điểm nhận dạng (hay còn gọi “nhãn dán”) phổ biến liên quan đến xu hướng tình dục:

- Asexual: chỉ những người không bị hấp dẫn tình dục với bất kỳ ai, thuộc bất kỳ giới tính nào; nhưng vẫn có nhu cầu tình cảm.

- Allosexual: đối lập với asexual, những người bị hấp dẫn hoặc ham muốn về mặt tình dục với bất kỳ đối tượng nào. Họ vẫn có thể là đồng tính nam, đồng tính nữ, song tính hoặc những xu hướng tính dục khác. Đó là vì Allosexual không mô tả giới tính bạn bị thu hút mà chỉ là bạn bị thu hút bởi một người nào đó về mặt tình dục. Từ này dùng để phân biệt với asexual.

- Heterosexual: chỉ những người có sự hấp dẫn về mặt tình dục, tình cảm với những người thuộc giới tính đối lập mà chúng ta hay gọi là “straight” (thẳng).

- Homosexual: chỉ những người có sự hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc tình dục với người đồng giới, bao gồm gay (đồng tình nam và đồng tính nữ), lesbian (đồng tính nữ).

- Bisexual: chỉ những người có sự hấp dẫn về mặt tình dục, tình cảm với cả những người có giới tính giống và khác mình.

- Pansexual: miêu tả những người có thể bị thu hút về mặt tình dục, tình cảm đối với bất kỳ người nào, bất kể giới tính, bản dạng giới hay xu hướng tính dục nào.

- Demisexual: miêu tả những người chỉ thấy hấp dẫn về tình dục sau khi đã có mối quan hệ tình cảm lãng mạn với một người.

- Fluid: chỉ những người có xu hướng tính dục thay đổi theo thời gian hoặc thay đổi liên tục, phụ thuộc vào các tình huống khác nhau.

- Transgender: là người có bản dạng giới khác với giới tính về mặt sinh học. Ví dụ bạn sinh ra có âm đạo nhưng luôn cảm thấy mình là một đàn ông trong thân xác phụ nữ.

Xu Hướng Tính Dục Khác Với Bản Dạng Giới và Giới Tính Như Thế Nào?

Xu hướng tình dục là chỉ đối tượng bạn muốn ở cùng, bạn cảm thấy bị thu hút về mặt tình dục hoặc tình cảm.

Giới tính (sex) xác định bạn là nam hay nữ dựa trên mặt sinh học (qua nội tiết tố, nhiễm sắc thể, bộ phận sinh dục mà chúng ta có từ khi sinh ra).

Bản dạng giới (gender identity) là cách chúng ta cảm nhận và xác định giới tính của mình. Ví dụ có người sinh ra là nam giới (mang dương vật) nhưng luôn cảm giác con người thật của mình là phụ nữ. Nhiều người quyết định chuyển giới để sống đúng với mình và y học ngày nay cũng đã chấp nhận những trường hợp này. Ví dụ diễn viên Ellen Page (thủ vai Vanya Hargreeves trong The Umbrella Academy) công khai mình là người chuyển giới từ nữ sang nam với tên mới là Elliot Page. Anh là một transgender. 

Điều Gì Quyết Định Xu Hướng Tính Dục?

Hầu hết các nhà khoa học đồng ý rằng xu hướng tính dục là kết quả của các yếu tố như môi trường, tình cảm, nội tiết tố và sinh học. Nói cách khác, có nhiều thứ góp phần định hình xu hướng tính dục của một người, và chúng có thể khác nhau ở mỗi người.

Đồng tình luyến ái (homosexuality) và song tính luyến ái (bisexuality) không phải do cách bố mẹ nuôi nấng đứa trẻ từ nhỏ, cũng không phải có điều gì đó đã tác động đến. Ví dụ, nếu một cậu bé thường tiếp xúc với món đồ chơi dành cho bé gái (như búp bê) thì nó sẽ không khiến cậu bé trở thành người đồng tính.

Ngoài ra, người đồng tính hoặc song tính không có nghĩa bị bệnh tâm thần hoặc bất thường theo bất kỳ cách nào. Họ có thể phải đối mặt với áp lực do định kiến hoặc hiểu lầm từ người xung quanh, đặc biệt người thân.

Liệu Có Thể Thay Đổi Xu Hướng Tính Dục Của Một Người Không?

Các chuyên gia đều đồng ý rằng xu hướng tính dục không phải là một lựa chọn và không thể thay đổi. Một số người đồng tính hoặc song tính có thể che giấu xu hướng của mình để tránh bị người khác kỳ thị hoặc cảm thấy xấu hổ vì “khác biệt” với số đông.

Thực tế trong quá khứ đã có nhiều trường hợp cố gắng thay đổi xu hướng tính dục của một người, ví dụ từ đồng tính thành dị tính. Chẳng hạn như liệu pháp Conversion Therapy hoặc Operant Conditioning nhưng đều không có hiệu quả, thậm chí là gây tổn hại về mặt tâm lý với những người tiếp nhận (xem thêm cuốn The Psychology of Human Sexuality của tác giả Justin Lehmiller). Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (the American Medical Association) cũng gọi những phương pháp này là không phù hợp về mặt lâm sàng và đạo đức.

Tôi Có Cần Phải Dán Nhãn Xu Hướng Tính Dục Của Mình Không?

Việc có nên dán nhãn xu hướng tính dục của mình hay không là tùy thuộc vào quyết định của bạn. Có người cảm thấy an toàn khi dán nhãn vì đã tìm thấy cộng đồng mình thuộc về. Bạn không còn cảm thấy hoang mang rối bời trước những cảm xúc khác biệt với số đông. 

Mặt khác, cũng có người cảm thấy không thoải mái khi định hình bản thân vào bất kỳ nhãn dán nào. Hoặc họ cho rằng không có nhãn nào phù hợp với họ.

Nhưng bạn đừng lo lắng. Xu hướng tính dục có thể cố định trong suốt cuộc đời bạn. Hoặc nó sẽ thay đổi tùy thuộc vào đối tượng bạn bị thu hút về mặt tình cảm, tình dục, trong một tình huống nào đó. Điều này là hoàn toàn bình thường. Dù cho bây giờ, bạn xác nhận mình thuộc nhãn “Heterosexual”, nhưng đến một thời điểm, bạn phát hiện mình bị thu hút với cả người cùng giới thì bạn có thể thay đổi thành nhãn “Bisexual”. 

Nhiều người, bao gồm các nhà nghiên cứu tình dục và nhà khoa học, tin rằng xu hướng tính dục như một cái cân, với đầu này là hoàn toàn “gay” và đầu kia hoàn toàn “straight”. Rất nhiều người ở đâu đó khoảng giữa chứ không nghiêng hẳn về bên nào.

Làm Thế Nào Để Tôi Khám Phá Chính Xác Xu Hướng Tính Dục Của Mình?

Không phải ai cũng biết chính xác xu hướng tính dục của mình hoặc cách “dán nhãn” cho bản thân. Đây là điều phổ biến nên bạn không cô đơn nếu mình cũng đang như vậy.

Đối với một số người, việc hiểu được xu hướng tính dục của mình có thể mất nhiều năm, thậm chí cả đời. Sau một thời gian đặt câu hỏi và tìm kiếm, có người không thấy nhãn nào mô tả đúng xu hướng tính dục phù hợp với mình. Một số khác thì thử một nhãn xem có phù hợp không, sau đó sẽ đổi nhãn khác nếu thấy không hợp. Điều này cũng vẫn ổn.

Có người phải đấu tranh với việc nên hay không nên “come out”, nghĩa là chấp nhận và cởi mở về xu hướng tính dục của mình. Họ sợ bị kỳ thị nên chưa dám công khai với người khác, đôi khi lừa gạt với chính bản thân mình. Đây cũng là một trong những vấn đề mà nhiều người thuộc cộng đồng LGBT+ phải đối mặt.

Bạn có thể tự hỏi những câu sau để tìm ra xu hướng tính dục của mình:

- Bạn cảm thấy bị thu hút bởi người nào nhất cho đến hiện tại?

- Bạn muốn khám phá xu hướng tính dục theo cách nào? Ngoài việc thử từng nhãn dán, bạn có thể dùng đến thủ dâm. Khi bạn chạm vào cơ thể để “tự sướng”, bạn có thể tưởng tượng về nhiều giới tính khác nhau, xem phim khiêu dâm dành cho cả straight lẫn gay để khám phá xem bạn bị thu hút bởi người thế nào và điều gì.

- Sau khi đọc hết các định nghĩa về nhãn dán của xu hướng tính dục thì bạn cảm thấy cái nào “giống” với mình nhất?

Ngoài ra, một số người cho rằng họ có thể đoán được một người là đồng tính hay dị tính chỉ dựa trên các yếu tố bên ngoài như cách ăn mặc, hành động. Đây thật ra là một định kiến vì không phải một người đàn ông trông “ẻo lả” thì mặc định họ là đồng tính, cũng như một cô nàng ăn mặc nam tính thì sẽ thích phụ nữ. Sử dụng định kiến để gán xu hướng tính dục cho một người có thể không chính xác và gây tổn thương đến họ.

Nguồn thông tin tham khảo:

What is Sexual Orientation? | Sexual Orientation vs Gender (plannedparenthood.org)

What Are the Different Types of Sexuality? 46 LGBTQIA+ Terms to Know (healthline.com)

Sexual Orientation: 4 Common Questions (webmd.com)